Nguyên văn những dòng tâm thư đầy xúc động của cô Phạm Thị Khanh (sinh năm 1945) khi nhớ về họa sĩ Trần Văn Cẩn…
17/10/2019
Sáng nay tình cờ cháu Hoàng Anh gọi điện cho tôi giọng nói rất vui, cười liên tục như có điều gì và hỏi tôi cô có nhớ ông Cẩn vẽ cô ngồi ghế trúc năm 1967 không. Tôi nói có – thế là hai cô cháu hẹn chiều nay đến nhé.
Trời tự nhiên đổ mưa rào, mà lòng tôi như nóng ruột muốn đi sớm và quyết định đến gặp Hoàng Anh. Vừa ngồi ghế chào hỏi mọi người, Hoàng Anh giơ ảnh ipad trước mặt tôi. Ôi, không tưởng tượng được, mình đây, ôi lâu quá rồi, ở đâu ra thế này. Hoàng Anh thì cứ cười hoài vỗ vai tôi, từ từ rồi cháu sẽ nói…Và những kỷ niệm với họa sĩ Trần Văn Cẩn lại ùa về làm tôi xao xuyến.
16h chiều ngày 17/10/2019
Phạm Thị Khanh
Cuộc đời vốn luôn ẩn chứa thật nhiều điều thú vị. Những câu chuyện xưa, những tình cảm đẹp, lãng mạn…, với các cố nhân xưa luôn để lại nhiều ký ức đẹp.
Họa sĩ Trần Văn Cẩn vẽ bức sơn dầu “Chân dung Khanh” năm 1967. Khi đó cô gái tên Khanh mới 22 tuổi. Khanh lúc đó một thiếu nữ Hà Nội gốc, xinh đẹp, xuất thân gia đình tốt, bản thân lại là cô giáo dạy thanh nhạc (đàn piano) nên có sự nền nã, tinh tế hơn, quý phái hơn một số cô gái cùng thời. Phạm Thị Khanh vốn là bạn thân của hoạ sĩ Tạ Kim Dung (con gái họa sĩ Tạ Thúc Bình). Kim Dung là người mà họa sĩ Trần Văn Cẩn yêu thương chân thành nhưng không thể tới được với nhau bởi một chữ duyên không thuận.
Khanh chơi thân với Kim Dung nên thường cùng Kim Dung qua nhà ông Cẩn chơi. Họa sĩ Trần Văn Cẩn đã vẽ khoảng 5,7 bức, lấy hình ảnh Khanh làm mẫu hình. Trong đó bức “Cô Khanh” của ông vẽ năm 1974 đã được in trên bìa Tạp chí Mỹ thuật, số Xuân Đinh Dậu năm 2017.
Với bút pháp tinh tế của một bậc thầy, một vài mảng màu buông hờ hững trên nền toan cùng những nét phẩy điêu luyện nhẹ như thoáng mây đã hiện lên chân dung một thiếu nữ xinh đẹp, kiêu sa với khoé môi cong kiêu kỳ…, Khanh ngồi trên chiếc ghế trúc đã đi vào huyền thoại trong các bức tranh của Trần Văn Cẩn. “Chân dung Khanh” hiện lên giữa sắc màu nhẹ nhàng, ấm áp với khuôn mặt lãng đãng đang suy tư rất xa xăm, rất bâng khuâng…
Cô Khanh ở thời điểm năm 2019, khi đã 74 tuổi, được gặp lại chính hình ảnh của mình sau hơn nửa thế kỷ đã rưng rưng xúc động, nghẹn ngào. Hơn 50 năm đã quá một nửa đời người. Mọi thứ đã thay đổi, vạn vật đã khác, cảnh xưa, người cũ đều đã không còn..,Chỉ còn lại những kỷ niệm êm đẹp, những tình cảm ấm áp không thể mờ phai trong tâm trí người còn sống…
Hoàng Anh
