JEAN VÕ LĂNG – MỘT SỰ PHÁT HIỆN, MỘT BẬC THẦY ĐÍCH THỰC CỦA THỜI ĐẠI CHÚNG TA

 

Trong truyền thuyết về quá khứ của ông, người Việt Nam này của Paris là tâm điểm của cuộc hội ngộ giữa phương Đông hùng vĩ, huyền bí, riêng tư, chất phác, và một phương Tây cụ thể, vật chất và khoa trương.
Tượng hình, trong trường hợp này, chỉ đơn thuần là một cái cớ cho hội họa, và màu sắc, với độ nhạy cảm được tăng cường trong một không gian mờ hơi nước, đã thoát thai thành những mô dạng căn bản để phục vụ một phong cách rất riêng.

Dấu hiệu đặc trưng cho toàn bộ tác phẩm của Võ Lăng là chất thơ, nơi mọi thứ đều được thể hiện hết sức nhạy cảm và tinh tế.
Trong nghệ thuật này có sự pha trộn giữa tính khoa học và tính ngây thơ; sự giản đơn trong cách vẽ, bố cục hay thậm chí tỷ lệ. Mặt khác, màu sắc được sử dụng cực kỳ tinh tế và từ sự táo bạo của chúng, các sắc độ đẹp đẽ nhất có được đầy đủ mật độ sáng biểu cảm nhất.

Bảng màu của Võ Lăng hiển hiện rực rỡ như pháo hoa bung nở từ trong ra ngoài, và như một ngọn núi lửa phun trào dung nham, nó tỏa ra theo mọi hướng, hàng nghìn tia sáng phát ra từ một tâm điểm, và khiến cho các lớp sơn dày trở nên sinh động.
Bản thân việc sử dụng màu sắc này là một môn khoa học mà chỉ riêng người nghệ sĩ này hiểu thấu, một bậc thầy vĩ đại, với kỹ thuật điêu luyện vô song, đã trở thành một nhà pha chế màu quái kiệt.

Jean Võ Lăng (1921-2005)

 

Võ Lăng – Thiếu nữ bên tranh dân gian. Sưu tập tư nhân Hà Nội

Khi khám phá những bức tranh gần đây của Võ Lăng, ta không thể không bị mê hoặc bởi sự quyến rũ kỳ diệu và siêu phàm của sáng tạo đặc biệt này, mà từ chính ánh sáng diệu kỳ của nó toát lên một giai điệu ngọt ngào, hài hòa đầy chất thơ.
Phong cách hội họa này, có nguồn gốc từ thực tại đời sống, không bối rối với những chi tiết vụn vặt mà với sự dịu dàng và tinh tế hiếm có, mang đầy ý nghĩa ấm áp.
Người ta tìm thấy trong sự sáng tạo thuần khiết này một bản năng khiến ta cảm động và tính chân thực về mặt hình ảnh, nơi sự giản đơn của các mặt phẳng góp phần tạo nên sự hài hòa của tổng thể; màu sắc và hình vẽ tạo thành một ngôn ngữ duy nhất.

Ở đây, màu sắc chiếm vị trí quan trọng và là thành quả của tiến trình nghiên cứu và trên hết, của một sự nhạy cảm tột độ mang đầy trí tưởng tượng thơ mộng; mặt nền tranh, đôi khi được xử lý thành phù điêu với mục đích phục vụ đối tượng được miêu tả; sự thay đổi qua lại của lớp sơn dày và lớp sơn tráng (glaze) là một điều chế du dương toát lên vẻ huyền bí trong một thứ ánh sáng thầm kín và rực rỡ.

Võ Lăng – Hoa. Sưu tập tư nhân Hà Nội
Võ Lăng – Trường đua ngựa. Sưu tập tư nhân

Võ Lăng là một họa sĩ lớn, một họa sĩ rất vĩ đại; một số người chỉ vừa mới khám phá ra sự thật này, nhưng đối với hầu hết các nhà sưu tập nghệ thuật, đây chỉ là một xác nhận chính xác về danh tiếng hiện đã được khẳng định của ông, thứ đã vượt ra khỏi biên giới của chúng ta; Marcel Sauvage đưa ra một nhận định rất thích đáng: “Ngày mai Võ Lăng sẽ có được tiếng tăm, vinh quang, và tối đa danh vọng mà ông xứng đáng có được”.

Thật là một niềm an ủi cho thời đại mà “thiên tài” được công nhận quá dễ dãi, lại vừa đồng thời khi có được một phong cách hội họa không giống với bất cứ ai, tạo ra một bước ngoặt giữa trừu tượng và tượng hình, giữa quá khứ, hiện tại và tương lai.
Sáng tác của Võ Lăng có giá trị trong bất cứ thời đại nào. Nó sẽ đánh dấu thời đại của chúng ta bằng một viên đá quý và sẽ đứng trong lịch sử nghệ thuật như một tác phẩm xuất sắc.

Chúng ta phải thừa nhận rằng, trong số vô số các khuynh hướng và nghiên cứu về hội họa, sáng tạo của Võ Lăng vừa đáng kinh ngạc về sự táo bạo trong màu sắc vừa đáng chú ý bởi tính biểu cảm. Nó rời khỏi những lối mòn để tạo ra một tác phẩm cực kỳ cá nhân và hấp dẫn. Chúng ta phải học cách khám phá và hiểu nó bằng tất cả những gì tinh tế nhất của ngôn ngữ.

J.Bardy (bản dịch của Châu Hoàng)

Tin cùng chuyên mục

Quyện trong thế giới hội họa của Nguyễn Đình Tuyên

NDO – Không khoa trương, không ồn ào, không nổi loạn, Nguyễn Đình Tuyên đến với hội họa bằng một tình cảm chân thành hiếm có. Bút pháp của anh hòa quyện giữa tô và vẽ, giữa vẽ và bôi,...

Triển lãm cá nhân “Ảnh xạ” của họa sĩ Trang Thanh Hiền

Triển lãm cá nhân “Ảnh xạ” diễn ra từ ngày 07 đến 15/11/2023 tại phòng Bảo tàng, Đại học Mỹ thuật Việt Nam, số 42, Yết Kiêu, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội). Triển lãm cá nhân lần thứ hai của...

Cảm nhận làng quê Cao Bằng qua bức tranh “Bản em” của hoạ sĩ Nông Thị Thu Trang

Quê hương luôn là nguồn cảm hứng sáng tạo vô tận của văn nghệ sĩ. Sự ngọt lành, yên bình của nơi “chôn rau cắt rốn” cùng với những điều giản dị, chân phương mộc mạc nuôi dưỡng vùng...

Trần Ngọc Hưng và chất liệu bột màu, giấy dó

Sáng tạo nghệ thuật, trong chừng mực nào đó dường như là sự chiến thắng chính mình của ngày hôm qua, thoát khỏi cái khung ràng buộc do chính mình tạo ra để tiến tới cái mới. Do đó, nghệ thuật...

Nhã

  “Từ những bức bé tí bằng bàn tay đến những tranh hàng thước vuông, rồi bộ đôi bộ ba gần hai thước vuông vẽ trong hơn hai năm vừa rồi, Nhã có vẻ đã nhìn ra chính mình, một cá thể tự...

Có thể bạn quan tâm

Sải cánh ước mơ

Tôi biết đến anh, họa sĩ Dũng Trống qua một người bạn. Ðược biết anh là một người yêu nghệ thuật, một nhà sưu tập tranh, tranh của anh mua từ nhiều họa sĩ trong và ngoài nước. Ðến thăm anh...

DIỆN MẠO THỰC TRANH SƠN MÀI NGUYỄN GIA TRÍ

  Đối với người Việt Nam, hai từ sơn mài dù là ở dạng mỹ nghệ hay những tác phẩm hội họa không hề xa lạ mà luôn thấm đẫm tinh thần xưa cũ trí tuệ từ bàn tay nghệ nhân đến xúc cảm...

HOA TRONG TRANH NĂNG HIỂN

  Trong các bức tranh thiếu nữ của ba tôi không thể thiếu hoa. Hoa và thiếu nữ luôn bên nhau, hoa tôn vẻ đẹp của người thiếu nữ, biểu đạt một cảm nhận tinh tế của họa sĩ với người...

Hiện thực hóa tầm nhìn Thành phố sáng tạo Hà Nội

(Chinhphu.vn) – Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2023 tại Nhà máy Xe lửa Gia Lâm và các địa điểm khác đã chính thức khép lại. Thành công lớn của lễ hội đã khơi nguồn và lan tỏa tinh thần...

DÒNG CHẢY NGHỆ THUẬT CỦA MỘT GIA ĐÌNH

  “Dòng chảy” là tên triển lãm của gia đình họa sĩ Lợi Hoan Trang- Nguyễn Lệ Dung, các tác phẩm trưng bày đa dạng về chất liệu, từ sơn mài, sơn dầu, lụa đến các bức ký họa màu...