Gìn giữ để “màu dân tộc” luôn sáng bừng trên giấy điệp

Không chỉ còn trong các tư liệu, hình ảnh, những người yêu tranh Đông Hồ giờ đã có thể hòa mình vào không khí nhộn nhịp của phiên chợ tranh xưa tại khu vực trưng bày tái hiện không gian Chợ tranh Đông Hồ do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức tại Trung tâm Bảo tồn tranh dân gian Đông Hồ (thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh).
Các đại biểu cắt băng khai mạc tái hiện không gian Chợ tranh Đông Hồ.

Không chỉ có vậy, Ban tổ chức cũng đã dày công chuẩn bị để giới thiệu cho du khách về nghề làm tranh, nguyên liệu, các sản phẩm tranh đặc sắc của làng tranh Đông Hồ. Và nếu may mắn, bạn có thể được chính các nghệ nhân hướng dẫn thực hiện một công đoạn trong sản xuất tranh Đông Hồ.

Hào hứng cùng các bạn tham dự chợ tranh, em Hà Quý Minh Tuấn, học sinh Trường trung học cơ sở Song Hồ hồ hởi nói: “Hôm nay là tiết giáo dục công dân, em rất vui khi được các thầy cô đưa đến tham quan và dự trưng bày Chợ tranh Đông Hồ. Không chỉ được xem tranh, chúng em còn được thưởng thức các làn điệu dân ca quan họ và múa rối nước, nặn phỗng đất. Em mong có thêm nhiều hoạt động trải nghiệm thực tế bổ ích như sự kiện này”.

Tỉ mỉ ngồi khắc từng nét trong bức tranh ‘‘Chăn trâu thổi sáo’’, chàng trai trẻ Nguyễn Hữu Đạo, con trai của nghệ nhân tranh Đông Hồ Nguyễn Hữu Quả chia sẻ: “Từng mang nghệ thuật tranh Đông Hồ đi giới thiệu khắp miền đất nước, hôm nay tôi rất vui khi được tham dự tái hiện không gian Chợ tranh Đông Hồ lần đầu tiên được tổ chức ngay trên chính mảnh đất quê hương mình. Những phiên chợ tranh xưa tôi mới chỉ được nghe kể lại qua ký ức của những người cao niên trong làng. Gia đình tôi đã làm tranh qua nhiều đời, tiếp nối di sản để lại, tôi mong muốn có thêm nhiều dịp để được góp phần quảng bá, truyền dạy, thực hành vốn cổ của cha ông”.

Các em học sinh hào hứng trải nghiệm tại Chợ tranh.

Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Văn Đáp thông tin: Tranh Đông Hồ có tên đầy đủ là tranh khắc gỗ dân gian Đông Hồ, một dòng tranh dân gian Việt Nam có xuất xứ từ làng Đông Hồ (nay là khu Tú Khê, phường Song Hồ, thị xã Thuận Thành). Đây là loại tranh thường được phát hành vào dịp Tết Nguyên đán, nên còn gọi là tranh Tết.

Chợ tranh Tết xưa diễn ra tại đình Đông Hồ vào các ngày 6, 11, 16, 21 và 26 tháng Chạp hằng năm. Trong mỗi phiên chợ có hàng nghìn bức tranh các loại được mang ra bày bán. Sau năm 1945, cùng với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc, chợ tranh Đông Hồ không còn được tổ chức. Nhằm tái hiện một di sản văn hóa quý báu của quê hương, Trung tâm Bảo tồn di tích và xúc tiến du lịch tổ chức trưng bày không gian “Chợ tranh Đông Hồ”. Qua đó, chúng tôi mong muốn tái hiện không gian tranh truyền thống, đồng thời định hình xây dựng một sản phẩm du lịch của tỉnh Bắc Ninh – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Văn Đáp.

Chàng trai 33 tuổi Nguyễn Hữu Đạo mong muốn có thêm nhiều dịp để quảng bá, thực hành vốn cổ của cha ông.

Tranh Đông Hồ, tên đầy đủ là tranh khắc gỗ dân gian Đông Hồ, một dòng tranh dân gian Việt Nam có xuất xứ từ làng Đông Hồ (khu Tú Khê, phường Song Hồ, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh). Tranh Đông Hồ thường được phát hành vào dịp Tết nguyên đán, còn gọi là tranh Tết.

Vào thời kỳ cực thịnh trước năm 1944, tại Đông Hồ có 17 dòng họ cùng tham gia sản xuất tranh. Hiện chỉ còn 3 dòng họ giữ được nghề của cha ông với khoảng 30 người trực tiếp tham gia vào hoạt động làm tranh.

Để bảo tồn, phát huy giá trị của làng tranh, tỉnh Bắc Ninh đã khánh thành Trung tâm bảo tồn tranh dân gian Đông Hồ.

Không gian chợ tranh.

Thông qua các hiện vật, hình ảnh, sơ đồ, câu trích tại Trung tâm, người xem có thể nắm được gốc tích của một nghề truyền thống nổi tiếng. Hoạt động tổ chức trưng bày không gian “Chợ tranh Đông Hồ” là một việc làm thiết thực góp phần bảo vệ, phát triển nghề làm tranh dân gian Đông Hồ.

Năm 2013, nghề làm tranh dân gian Đông Hồ được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia. Năm 2017, nghề tranh Đông Hồ bắt đầu được lập hồ sơ quốc gia đề nghị UNESCO đưa vào danh sách các Di sản Văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.

Tháng 3/2020, Việt Nam đệ trình UNESCO hồ sơ “Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ” để được xem xét ghi vào Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp và dự kiến được xem xét tại Kỳ họp lần thứ 19 của Ủy ban liên chính phủ Công ước UNESCO về bảo vệ Di sản Văn hóa phi vật thể vào năm 2024.

Tin cùng chuyên mục

Văn Miếu rộn ràng trong Hội chữ Xuân

Văn Miếu rộn ràng trong Hội chữ Xuân Không gian của Văn Miếu-Quốc Tử Giám (quận Đống Đa, Hà Nội) rực rỡ sắc xuân với những mực tàu, giấy đỏ khi Hội chữ Xuân được tổ...

Khai mạc triển lãm ảnh 95 năm tự hào Đảng ta

Ngày 24/1, Ban Tổ chức Kỷ niệm các ngày lễ lớn Thành phố Hồ Chí Minh khai mạc triển lãm ảnh “95 năm – Tự hào Đảng ta” tại Công viên Lam Sơn (quận 1). Đây là hoạt động chào mừng kỷ...

Hoạ sĩ Julia Oh và triển lãm “Bữa Tiệc Ánh sáng”

Giới Thiệu Tác Giải Julia Oh và triển lãm “Bữa Tiệc Ánh sáng”: Julia Oh là một họa sĩ Hàn Quốc nổi bật với những tác phẩm sơn dầu độc đáo, tập trung vào các chủ đề ánh sáng, thiên nhiên...

Nhà đấu giá Le Auction House trưng bày triển lãm “Nghệ thuật Việt Nam thế kỷ 20”

Triển lãm “Nghệ thuật Việt Nam Thế kỷ 20” bao gồm 179 tác phẩm từ Đông Dương tới Đương đại là sự kiện mở màn năm 2025 của Le Auction House nhằm góp phần cùng cộng đồng hướng đến sự...

Vẻ đẹp người lính qua triển lãm “Chung bước quân hành 2024”

Triển lãm “Chung bước quân hành 2024” vừa khai mạc tại Nhà triển lãm Mỹ thuật 16 Ngô Quyền (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Sự kiện do Hội Mỹ thuật Việt Nam tổ chức, nhân kỷ niệm 80 năm Ngày...

Có thể bạn quan tâm

Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức triển lãm kỷ niệm 70 chiến thắng Điện Biên Phủ

Triển lãm kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024) do Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức tại Nhà triển lãm 29 Hàng Bài, Hoàn Kiếm,...

Nếp Tết

  Lòng mình vẫn ở đó, có đi đâu đâu nhưng thỉnh thoảng bỗng  có cảm giác lòng mình trở về, về với mình. Hơn tháng nữa mới Tết nhưng hiểu theo một nghĩa nào đó thì Đông Chí là Tết...

SỸ TỐT – NGƯỜI HỌA SĨ NÔNG DÂN

  Nguyễn Sỹ Tốt sinh năm 1920 tại làng Cổ Đô, huyện Ba Vì, Hà Tây cũ, nay thuộc ngoại thành Hà Nội. Trong kháng chiến chống Pháp, ông tình nguyện vào Vệ quốc quân, có mặt đầu tiên tại Sư...

Sắc quê và Ký họa – Cuộc “Đổ bộ” về Kinh đô của họa sĩ Quỳnh Thơm

Mấy năm trở lại đây, cư dân Facebook (FB) thường xuyên bắt gặp tranh của họa sĩ Quỳnh Thơm, bởi dù muốn hay không khi lướt FB, các tác phẩm đủ loại từ tranh đề tài lãnh tụ đến phong cảnh...

ẢO ẢNH

 Hồi ức làm sụp đổ thời gian (Walter Benjamin) Ảo ảnh là tên của dự án nghệ thuật mới nhất của Lê Ngọc Thanh và Lê Đức Hải, cặp nghệ sĩ song sinh gốc Quảng Bình, sống và làm việc ở TP....

NHỚ HỌA SĨ BÙI ĐÌNH LAN

  Họa sĩ Bùi Đình Lan trưởng thành từ lớp vẽ của công nhân do các họa sĩ Trung ương về trực tiếp giảng dạy, khi các họa sĩ về công tác tại vùng mỏ năm 1959. Lớp vẽ được mở để giúp...