XEM TRANH NGUYỄN HỒNG HƯNG

 

Triển lãm “Ký ức” của họa sĩ Nguyễn Hồng Hưng diễn ra tại Nhà triển lãm Mỹ thuật 16 Ngô Quyền, Hà Nội từ ngày 7 tháng 5 năm 2021. Không có lễ khai mạc vì Covid, nhưng vẫn được mở cửa đón khách xem tranh. Ai cũng được “bắn” súng đo nhiệt độ, khai báo y tế và phải đeo khẩu trang mới được vào. Khách đến đông khiến phòng tranh tầng 1 nhà 16 Ngô Quyền trở nên chật chội. Bốn mươi bảy bức tranh treo đều phủ lụa vàng, như trong đền miếu. Sau mấy lời của tác giả, những vải phủ ấy mới được gỡ xuống để mọi người thấy tranh. Ông nói ông vẽ không theo mẫu thật, chỉ theo ký ức. Rằng ông vẽ đúng theo cảm giác của mình. Người xem cảm nhận thế nào cũng là đúng. Tranh ông, vì vậy, mà không có đúng/sai. Có phải ông vẫn ngại về chuyện đúng sai?
Trong tờ rơi tác giả đưa tận tay người xem, có mấy lời của họa sĩ Thành Chương, gọi ông là hoạ sĩ đa phong cách, vì ông vẽ không giống bất kỳ ai, và cũng không sao chép chính mình.

NGUYỄN HỒNG HƯNG – Memory Lò Đúc. 2021. Sơn dầu. 60x90cm

 

NGUYỄN HỒNG HƯNG – Ký ức Hà Nội. 2021. Sơn dầu. 80x60cm

 

NGUYỄN HỒNG HƯNG – Ký ức cửa sổ. 2021. Sơn dầu. 75x80cm

 

NGUYỄN HỒNG HƯNG – Chân dung nhà thơ Nguyễn Bảo Sinh. 2021. Acrylic. 60x48cm

Qua cửa là thấy hai mô hình lớn của hai cuốn sách ông viết về “Nguyên lý Design Thị giác” và “Bố cục Thị giác” – tài liệu giảng dạy của ông hơn hai mươi năm qua ở nhiều trường đại học phía Nam. Tôi đã được đọc hai cuốn sách học thuật đồ sộ rất công phu này của ông, khiến tôi tin rằng ông làm tượng vẽ tranh đều theo nguyên lý đúng/sai của logic tự nhiên. Và những “phá cách” của ông chỉ là ý định thay nguyên lý chung bằng nguyên lý của riêng mình, có thể là vô thức. Đây cũng là hiện tượng phổ quát của nghệ thuật từ “hiện đại” đến “hậu hiện đại” và “đương đại”, thôi thúc bởi mong muốn phải khác biệt, phải “mới”, phải chưa có ai làm như vậy.
Những tranh vẽ chữ cái theo “cấu trúc nghịch lý” của ông khiến tôi nhớ đến các những cấu trúc bất khả thi vẽ rất tinh vi phức tạp của M.C. Escher (1898-1972), và nhiều lối vẽ khác khai thác những hiện tượng trong nhận thức thị giác. Cái bình “tâm trống không” nhắc tôi rằng phải có cái bình mới có cái trống không trong lòng nó. Phải có đặc mới có rỗng. Chân dung Tất Đạt Đa Cồ Đàm cho thấy quan niệm Phật giáo của ông rất khác với của tôi…

NGUYỄN HỒNG HƯNG – Chân dung bà Yến 2020. Sơn dầu. 120x80cm

 

NGUYỄN HỒNG HƯNG – Tâm không. 2021. Acrylic. 50x70cm

 

NGUYỄN HỒNG HƯNG – Giấc mơ. 2021. Acrylic. 120x80cm

 

NGUYỄN HỒNG HƯNG – Ký ức đỏ. 2021. Acrylic. 60x60cm

 

NGUYỄN HỒNG HƯNG – Trăng về kịp. 2021. Acrylic trên vải bố. 100x100cm

Với tôi, những ký ức thấm đẫm tình cảm của ông đều vẫn sống trong hình hài nhìn thấy được của hiện thực, như “Phố Chợ Gạo”, hai bức “Phố Lò Đúc”, “Ký ức đồng quê”, “Chân dung bà Yến”, và cả “Ký ức Hà Nội”. Những ký ức về một cảm giác đã được khái niệm hoá qua ngôn ngữ như “Ký ức Đỏ” hoặc “Đường dẫn”… thì ông phải tạo hình theo lối biểu tượng, kỷ hà…mà là của riêng mình, nên ông mới dặn người xem cảm nhận thế nào cũng đúng, với ý rằng không cần đúng với ý đồ của ông khi vẽ. Mấy bức tranh vẽ ngựa thì tôi không thấy chất ký ức mấy, mà là những nghịch ngợm vui vẻ tinh quái của ông với tạo hình đồ hoạ.
Một điều khiến tôi yên tâm hơn cả, khi rời phòng tranh, là một cảm giác rất rõ về tính chân thực, tự tin và tự trọng của tác giả. Nó cũng tương tự như những hình vuông đen trắng của Malevich. Khi ta vẽ với tất cả niềm tin trung thực để diễn đạt xác tín của mình, chứ không vì bất kỳ điều gì khác, nhất là thời thượng, thì từng nét vẽ của ta sẽ chứa đựng cái “sinh lực trung thực” ấy, và tự nó sẽ có sức thuyết phục.

Trịnh Lữ

 

Tin cùng chuyên mục

Quyện trong thế giới hội họa của Nguyễn Đình Tuyên

NDO – Không khoa trương, không ồn ào, không nổi loạn, Nguyễn Đình Tuyên đến với hội họa bằng một tình cảm chân thành hiếm có. Bút pháp của anh hòa quyện giữa tô và vẽ, giữa vẽ và bôi,...

Triển lãm cá nhân “Ảnh xạ” của họa sĩ Trang Thanh Hiền

Triển lãm cá nhân “Ảnh xạ” diễn ra từ ngày 07 đến 15/11/2023 tại phòng Bảo tàng, Đại học Mỹ thuật Việt Nam, số 42, Yết Kiêu, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội). Triển lãm cá nhân lần thứ hai của...

Cảm nhận làng quê Cao Bằng qua bức tranh “Bản em” của hoạ sĩ Nông Thị Thu Trang

Quê hương luôn là nguồn cảm hứng sáng tạo vô tận của văn nghệ sĩ. Sự ngọt lành, yên bình của nơi “chôn rau cắt rốn” cùng với những điều giản dị, chân phương mộc mạc nuôi dưỡng vùng...

Trần Ngọc Hưng và chất liệu bột màu, giấy dó

Sáng tạo nghệ thuật, trong chừng mực nào đó dường như là sự chiến thắng chính mình của ngày hôm qua, thoát khỏi cái khung ràng buộc do chính mình tạo ra để tiến tới cái mới. Do đó, nghệ thuật...

Nhã

  “Từ những bức bé tí bằng bàn tay đến những tranh hàng thước vuông, rồi bộ đôi bộ ba gần hai thước vuông vẽ trong hơn hai năm vừa rồi, Nhã có vẻ đã nhìn ra chính mình, một cá thể tự...

Có thể bạn quan tâm

Lê Anh Vân – Một hành trình hiện đại cổ điển và trữ tình

Năm 1984, Lê Anh Vân quả thực đã đi trước một bước vào hội họa thời kỳ Đổi mới (một thời kỳ sẽ chỉ chính thức bắt đầu kể từ 1986), bằng một tác phẩm hội họa sơn dầu bố cục lớn...

CHIẾC ĐỒNG HỒ CỦA BÙI XUÂN PHÁI

  Nhiều người đã bất ngờ và thú vị khi xem mặt sau của một bức họa vẽ trên giấy của họa sĩ Bùi Xuân Phái có dòng chữ do chính ông viết: “Tiến tới cần một xe đạp riêng và một đồng...

ANH TRỊNH THÁI

  Tôi gặp anh Trịnh Thái lần đầu vào năm 1968, khi đó anh Trịnh Thái 27 tuổi, còn tôi mới 8 tuổi. Xưng hô đầu tiên là “chú và cháu”. Cuộc gặp gỡ ấy đã trở thành tình bạn gắn bó đến...

Thông báo lần thứ 2 về triển lãm Mỹ thuật khu vực 5 (Nam miền Trung và Tây Nguyên) lần thứ 26 năm 2021

       ...

Hai ngày với Venice Biennale 2022

  Quá nhiều để xem, quá ít thời gian để xem hết. May mắn là chúng tôi đã tổng hợp một hướng dẫn – với 48 giờ, chúng ta có thể tham quan triển lãm chính và cả những triển lãm song song....