Triển lãm “Thông Linh” với 50 tác phẩm điêu khắc và sắp đặt ánh sáng của họa sỹ, giáo sư Ngô Xuân Bính khai mạc tại Bảo tàng Hà Nội. Đây được xem là dòng suy tưởng nối tiếp của họa sỹ Ngô Xuân Bính sau triển lãm “Ego-Người” kéo dài từ 18/11 đến 31/12 cũng tại Bảo tàng Hà Nội. Khác với không gian nghệ thuật “Ego-Người,” toàn bộ bối cảnh của “Thông Linh” được bố trí ở ngoài trời với nhiều tầng, từ thấp đến cao, tái hiện không gian thực, rực rỡ đầy màu sắc của cuộc sống, trong đó mỗi tác phẩm là một bản thể sống động. Ngoài ra, sự kết hợp của màu sắc, ánh sáng, âm thanh và không gian sắp đặt… sẽ đưa người xem lạc vào một thế giới kỳ ảo mà ở đó nghệ thuật điêu khắc tỏa sáng.
Biết gọi ông là gì đây? Gọi là giáo sư, viện sỹ vẫn chưa đủ bởi người ta nghe danh Ngô Xuân Bính là võ sư sáng lập môn phái võ Nhất Nam rồi phát triển dòng võ dân tộc này ở châu Âu.
Ông, một thầy thuốc, đã dùng y thuật dân tộc chữa bệnh cho Tổng Bí thư Lào Kaysone Phomvihane…, Tổng thống Nga Boris Yeltsin cùng nhiều nguyên thủ quốc gia khác. Nhưng ông lại được quốc tế và Việt Nam công nhận lập nhiều kỷ lục trong các lĩnh vực hội họa, thơ, y học…
Kỳ 1: Xuất khẩu võ thuật tinh hoa
Cái đa tài của ông Ngô Xuân Bính thường được ví vui: “Súng bắn hai tay, lựu đạn quăng cả chùm”, nhưng lúc tôi ngồi trước kỳ nhân này, lại cảm nhận cái khiêm nhường, giản dị và kiệm lời khi kể về cuộc đời đầy chất tiểu thuyết với những câu chuyện chân thực mà ly kỳ.
Đam mê
Đi khắp thế giới, nhưng chất giọng Nghệ của ông vẫn đặc sệt, hơi trầm xuống khi nhớ lại tuổi thơ của mình và cơ duyên đến với võ. “Tôi nhớ những năm học ở thị xã Vinh (trước đây), vẫn ám ảnh bởi thị xã toàn những ngôi nhà tranh nhỏ bé thường xẩy ra những trận cháy kinh hoàng. Chúng tôi phải sơ tán về huyện Hưng Nguyên để học. Tôi học giỏi cả Văn và Toán, nhưng được chọn vào đội tuyển thi học sinh giỏi Toán. Từ lớp 3, lớp 4 tôi mê võ thuật, thích vật nhau, đấu đá chân tay với lũ bạn, nên hay bị thầy cô phạt”.
Thế rồi cậu học trò Ngô Xuân Bính cháu trực hệ của danh tướng Ngô Phan – người chém đầu tướng Liễu Thăng của quân Minh ở ải Chi Lăng – đã lọt vào “mắt xanh” của những ông chú và bô lão trong họ, vốn tinh thông môn võ “Hét” nổi tiếng vùng Thanh – Nghệ. Gọi là võ “Hét” vì khi ra đòn, người luyện võ thường hét to.
Môn võ dân tộc này tồn tại dưới dạng gia phái ở các làng xã vùng sông Lam, sông Mã và những võ sư đều ẩn danh. Xuất phát từ thể chất không cứng mạnh, võ sinh không thể tập theo lối cương cường, mà tập trung vào luyện công và sự uyển chuyển để khắc chế võ Tàu. Môn sinh tập nhiều về tránh né sao cho thật thuần thục để hóa giải các đòn đánh của đối phương, rồi chọn cơ hội tấn công vào đúng điểm hở, điểm yếu mà dứt điểm.
Các võ sư võ “Hét” đúc kết: “Học đạt cái tinh để chế cái nhiều, cái tĩnh để chế cái động, cái đột để phá cái ì, cái cong để chống cái cứng, cái thẳng để chống cái vòng…”.
Những năm ấy Ngô Xuân Bính ngày đi học, đêm về luyện võ với các cụ. Hình như có sự bàn ngầm giữa các cụ, họ cảm giác rằng nếu không dồn sức dạy võ cho Bính thì rồi tinh hoa võ “Hét” sẽ mất đi. Khi đang học chuyên Toán, các cụ vẫn từ quê lên dạy võ hằng đêm cho Bính.
Cứ 3 giờ sáng, Bính dậy luyện võ. Nhưng ngày đó không có đồng hồ, các cụ dặn nghe gà gáy canh hai phải dậy tập. Gần như cả đêm, cậu học trò đang tuổi ăn tuổi ngủ này phải thức chờ gà gáy. Có nhiều buổi học ở lớp, Bính không trả lời được câu hỏi của thầy giáo và thường xuyên ngủ gục. Nhưng hằng đêm hễ gà gáy canh hai lại luyện võ với thầy. Cứ thế bền bỉ đêm này qua đêm khác. Có những đêm tập nặng với các cụ, sáng đi dép cao su đến trường, dép dính bùn, Bính cảm thấy không đủ sức nhấc chân lên được.
Năm lớp 9, những động tác võ thuật của Ngô Xuân Bính đã trở nên điêu luyện, việc đánh ngã, khóa tay chúng bạn cùng trang lứa trở nên dễ dàng như lật bàn tay. Bạn bè cùng lớp hâm mộ và muốn Bính dạy võ cho. Bính xin ý kiến các cụ, họ nói: “Những động tác đơn giản con có thể dạy, con phải biết cách dạy, tập dạy từ bây giờ đi”.
Bính chọn 5, 6 người bạn hợp với mình nhất để dạy võ. Hồi đó học trò ít thú chơi, nên họ học võ say mê lắm. Bính học nhiều nên quăng quật đấm đá vượt trội, chúng bạn rất nể phục…
Chữa bệnh cao huyết áp bằng phương pháp châm cứu
Dựa trên cơ sở y thuật và võ thuật theo lý thuyết âm – dương kết hợp với những thành tựu của bệnh học hiện tại, giáo sư, võ sư Ngô Xuân Bính đã sáng tạo ra phương pháp chữa bệnh bằng châm cứu.
Ông cũng đã giới thiệu một số quan điểm của mình về phương pháp châm cứu mới qua cuốn sách “Cao huyết áp – Các chứng liên đới: chuyên khoa châm cứu”, tập 1.
“Cao huyết áp – Các chứng liên đới – Chuyên khoa châm cứu” tập 1, Ngô Xuân Bính đưa ra 4 quan điểm của ông về phương pháp châm cứu mới gồm:
– Chữa bệnh theo hệ thống kinh lạc và huyệt phải dựa vào nguyên lý âm – dương (Kinh âm và Kinh dương). Khi khỏe các huyệt đạo nằm đúng vị trí nhưng khi ốm thì huyệt đạo thay đổi, do đó người thầy thuốc cần phải rất linh hoạt thiên biến vạn hóa để dò tìm cho đúng huyệt.
– Hai là, kỹ thuật dùng tay châm kim không những là biện pháp kích, tác năng lượng hướng theo các đường kinh lạc, vào các vùng hội tụ mà thực chất còn là hình thức truyền nhiệt, truyền điện, truyền năng lượng của người khỏe sang người ốm. Nhờ vậy kỹ thuật châm cứu của người thầy thuốc đạt tới nghệ thuật tài hoa, mang lại hiệu quả bất ngờ, phương pháp kỹ thuật do đó in đậm dấu ấn cá nhân của người thầy thuốc kiệt xuất.
– Ba là, châm cứu phải liên quan mật thiết tới “bệnh học mới” với những định hướng mới. Thí dụ: phải có phác đồ điều trị theo Dàn, theo Hình thu phát sóng… Thủ pháp đơn tuyến, đa tuyến, đảo bổ phối hợp trên sơ đồ phối cảnh hình học đã tinh giải trên cơ sở ứng dụng dàn Ăngten tương ngẫu, có khả năng kết nối nguồn năng lượng tiềm ẩn của con người với nguồn năng lượng của vũ trụ…
– Bốn là, cần kết hợp khai thác những tiến bộ kỹ thuật trong lĩnh vực Đo – Chiếu – Chụp – Soi – Xét nghiệm – Trắc họa để kiểm chứng, đặc biệt là phương pháp “hiển thị hóa” bằng đồ thị trên máy tính.
Theo đánh giá của Hội đồng khoa học RANM, công trình này là kết quả của nhiều năm nghiên cứu khoa học và thực hành chữa trị bệnh cao huyết áp. Tác giả đã thành công trong việc trình bày những vấn đề nền tảng của y học cổ truyền phương Đông một cách dễ hiểu, dựa trên cơ sở tương tác năng lượng “âm – dương” và hệ thống kinh lạc. Công trình đã được Hội đồng khoa học RANM nhất trí phổ biến rộng rãi cho các chuyên gia châm cứu.
Sách do NXB Y học Việt Nam ấn hành, năm 2011
Chương trình nghệ thuật “Ngọn Chung Linh” đề cao tính bản sắc, sân khấu hóa khát vọng dân tộc, qua đó quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam.
Chào năm mới 2023 và đón Xuân Quý Mão đang đến, tối 12/1, tại Trung tâm nghệ thuật Âu Cơ (Hà Nội), GS, viện sĩ, họa sĩ Ngô Xuân Bính cùng Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam thực hiện chương trình nghệ thuật “Màu thời gian” – số thứ nhất năm 2023 với chủ đề “Ngọn Chung Linh”.
Đêm nhạc “Ngọn Chung Linh” được đầu tư và dàn dựng công phu, mang đến cho khán giả nhiều cung bậc cảm xúc (Ảnh: Ban Tổ chức).
Đây là lần thứ 2, GS, viện sĩ, họa sĩ Ngô Xuân Bính có đêm nhạc được phổ thơ của ông. Tháng 1/2015 đêm nhạc “Ân khúc – Giao hòa” diễn ra tại Nhà hát Lớn Hà Nội hội tụ các nghệ sĩ biểu diễn hàng đầu làng nhạc Việt như Trọng Tấn, Anh Thơ, Tùng Dương… do các nhạc sĩ Nguyễn Cường, Đức Trịnh, Nguyễn Huy Thông, Phú Quang, Trần Phú Cử, Trần Xuân Phương… phổ nhạc.
Đêm nhạc “Ngọn Chung Linh” được chia làm 4 chương đoạn, sẽ đưa chúng ta đến với nhiều cung bậc và cảm xúc. Chương 1: Cánh đồng tiềm thức; Chương 2: Chợ quê; Chương 3: Cánh đồng tri ân; Chương 4: Khát vọng.
Mỗi tác phẩm âm nhạc, mỗi chương đoạn trong chương trình là những câu chuyện được chuyển thể để nói về hào khí Đông A, hào khí Thăng Long, hào khí Chung Linh… về tinh thần và khát vọng dân tộc lớn lao.
