HOA TRONG TRANH NĂNG HIỂN

 

Trong các bức tranh thiếu nữ của ba tôi không thể thiếu hoa. Hoa và thiếu nữ luôn bên nhau, hoa tôn vẻ đẹp của người thiếu nữ, biểu đạt một cảm nhận tinh tế của họa sĩ với người mẫu. Tuy vậy hoa chỉ là  điểm xuyết trong bức tranh. Xem tranh của họa sĩ Năng Hiển, người ta thường gặp thiếu nữ bên hoa đào, hoa mai, hoa lan, hoa cúc… Bức tranh Thiếu nữ mùa xuân, người mẫu là cháu gái của họa sĩ, khi bên hoa đào (mùa xuân của miền Bắc), lúc bên hoa mai (mùa xuân của miền Nam). Mỗi bức tranh có một gam màu riêng, hòa sắc riêng trên màu nền qúy phái… Trong bức tranh lụa Thiếu nữ bên hoa quỳnh. hoa quỳnh chỉ nở về đêm, thiếu nữ mang vẻ đẹp trong trắng, thanh khiết, nhưng đầy vẻ bí ẩn, dấu những điều bí mật mà chỉ người mẫu mới biết được. Ngày xưa, thiếu nữ đẹp không son phấn, không rực rỡ trang điểm, nhưng họa sĩ vẫn nhìn ra người đẹp trong muôn vàn người phụ nữ bình dị mà ban ngày họ hiện hữu giữa đời thường nhưng không ai nhận ra.

Họa sĩ đặc biệt yêu hoa đào. Hoa đào là hình ảnh không thể thiếu khi mùa xuân của miền Bắc tới. Cứ trước tết, ba tôi thường rủ họa sĩ Bùi Xuân Phái đi lang thang chợ hoa Hàng Lược từ rất sớm để chọn cho mình một cành đào ưng ý. Ông thích đào rừng, ông thường chọn những cành đào khẳng khiu rêu mốc mang dáng vẻ tự nhiên nơi núi rừng. Ông không thích đặt hàng hay thuê chậu cây đào thế hoặc chọn những cành đào tán tròn, ông gọi nó là cành đào lồng bàn. Ông hớn hở vác cành đào to, nụ chỉ lưa thưa, không ai buồn hỏi vì người ta thích cành đào lồng bàn, có cả hoa, cả nụ, cả lá. Mang về nhà, ông đốt gốc rồi chọn chiếc lọ lục bình cắm đào, thả vào đó những viên B1, aspirin, cẩn thận ngắt đi những bông hoa cũ, để thúc nhựa nuôi những bông đào mới.

NĂNG HIỂN – Thiếu nữ thổi sáo. 1989. Lụa 60x80cm. Sưu tập nước ngoài

 

NĂNG HIỂN – Tĩnh vật mùa hè. 1986. Thuốc nước. 44x61cm

 

NĂNG HIỂN – Hoa Bạch Lan Hương. 1990. Thuốc nước. 36x48cm

Gương mặt ông rạng rỡ khi nhìn những nụ hoa hé dần lên, rồi bừng nở đúng vào ngày mồng một, mồng hai tết… Cành đào to quá khiến ông phải dùng dây thép buộc vào tay ghế sô pha. Có năm, khách đến chơi vô tình kéo chiếc ghế, khiến cành đào đổ nghiêng nước tràn ra cả nhà, vợ chồng con cái vội nhấc thảm, lau dọn, nhưng ông không bực mình. Ông bảo nước tràn ra nhà là có nhiều lộc. Cành đào tết thường chơi đến quá rằm tháng Giêng mới bỏ đi. Ba tôi bảo: Cây đào mang lộc của một năm tới cho gia đình. Nếu năm nào hoa đào rực rỡ, cánh hoa hồng tươi khoe sắc tới ra giêng thì năm đó lộc bán tranh đều đều. Có năm mồng một, mồng hai hoa đào nở rộ đỏ rực họa sĩ mừng lắm. Nhưng sau đó nụ đào chợt thâm lại, màu hoa sậm như tiết dê, ông buồn nghĩ lộc mình năm đó thật xui, đầu năm bừng nở, cuối năm khó khăn. Có cành đào phải bỏ đi trước rằm tháng Giêng, ông thở dài cho rằng lộc bán tranh năm đấy chóng tàn.

Bán được bức tranh, ông thết bạn bè, có khi chỉ là mời nhau đi uống café, hay đi ăn phở mà ông giành trả tiền. Với họa sĩ Năng Hiển, cành đào mang mùa xuân tới nên mô-típ của ông thể hiện trong các bức tranh: Thiếu nữ bên hoa đào, Thiếu nữ mùa xuân, Giao thừa… Những sắc đào e ấp, mỏng manh như vẻ đẹp rực rỡ của thiếu nữ đang độ xuân thì. Hoa đào mang gió sương lạnh của miền Bắc, gốc cây rêu mốc, cành khẳng khiu, hoa vô cùng mỏng manh mà bền đẹp. Hoa mận trắng, mai trắng cũng mang vẻ đẹp riêng.

NĂNG HIỂN – Khoả thân bên hoa sen. 1992. Lụa. 50x68cm. Sưu tập nước ngoài

 

NĂNG HIỂN – Mộng mơ. 1992. Lụa. 60x80cm. Sưu tập nước ngoài

 

NĂNG HIỂN – Hai thiếu nữ. 1990. Lụa. 60x80cm. Sưu tập nước ngoài

Hoa mai cũng đẹp nhưng nó chỉ hợp với khí hậu nóng ở phía Nam. Họa sĩ vẽ Thiếu nữ với hoa mai để diễn tả cảnh mùa xuân ở miền Nam. Ông không thích hoa mai lắm, theo ông màu vàng của hoa mai nó không có duyên.

Còn hoa sen xuất hiện nhiều trong tranh của họa sĩ. Hoa sen diễn tả cảnh mùa hạ. Ông hay vẽ sen trắng bên thiếu nữ nude (khỏa thân bên hoa sen). Theo cách nhìn của ông, hoa sen màu hồng cánh sen rất rợ, khó đẹp, họa sĩ thường vẽ sen hồng với hoa quả mùa hè. Đó là cảm nhận riêng của ông.

Còn một loài hoa nữa mà họa sĩ thích đưa vào tranh của mình, đó là hoa lan. Hoa phong lan có hàng trăm loài, màu hoa bền đẹp mùi thơm quý phái… Chính vì thế, nó được phong là nữ hoàng của các loài hoa. Hoa phong lan đẹp kiêu sa, rực rỡ. Trong tranh của họa sĩ, ta bắt gặp nhành phong lan rủ xuống thấp thoáng ở góc tranh. Màu lan nhẹ nhàng, tím, trắng, hồng… hòa sắc với áo dài thiếu nữ. Không thể thiếu hình hoa trong tranh thiếu nữ của họa sĩ Năng Hiển. Có khi nó xuất hiện chỉ là họa tiết trên áo lụa thiếu nữ mỏng manh mà tinh tế quyến rũ vô cùng.

Lê Ngọc Huyền

 

Tin cùng chuyên mục

Họa sĩ Trần Văn Cẩn – Một thời Hà Nội

Trần Văn Cẩn tìm cái thú thầm lặng trong hội hoạ như người đãi cát tìm vàng, mò trai dưới biển. Và ngọc trai của ông là màu sắc, là hiệu quả ánh sáng của hai màu đặt bên nhau. Một xe ngựa...

Bùi Trang Chước – Một bậc thầy của nghệ thuật tranh sơn khắc và đồ họa ứng dụng

Năm 2022, họa sĩ Bùi Trang Chước đã vinh dự được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật. Giải thưởng dành cho các mẫu thiết kế: Huân chương Sao vàng, Huân chương Hồ Chí Minh,...

Họa sĩ Hoàng Công Luận sự nghiệp sáng tác và đào tạo

Năm 1958, đặc khu Hồng Quảng (nay là tỉnh Quảng Ninh) mở đợt chỉnh đốn vùng than, được gọi là cải tiến quản lý xí nghiệp nhằm tăng nhanh sản lượng than đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất...

Tháng ba của Trần Thị Trường và Lê Thiếu Ngân

Khi những ngày đông tháng giá đã lùi vào phía sau nhường những tia nắng chan hòa khắp phố phường Hà Nội thì 16 Ngô Quyền có lịch triển lãm của hai nữ tác giả mang tên “Tháng Ba”. Trần Thị...

MARK ROTHKO – Hiện thực của họa sĩ

  Đây là bản dịch tiếng Việt đầu tiên cuốn sách được viết ra bởi một trong những họa sĩ vĩ đại nhất thế kỷ 20. Ông đã thiết lập nên hình thái hội họa trừu tượng màu (hay chính xác...

Tin cùng chuyên mục

Khai mạc Triển lãm mỹ thuật “Giao Mùa 2023”

Theo thông lệ, chiều ngày 07/6/2023, tại Nhà Triển lãm Mỹ thuật – 16 Ngô Quyền đã diễn ra Lễ Khai mạc Triển lãm mỹ thuật “Giao Mùa 2023” của bốn Chi hội Hội họa tại Hà Nội. Đây là hoạt...

Họa sĩ Trần Tuấn đạt Giải Nhất cuộc thi Nghệ thuật Quốc tế ITSLIQUID lần thứ 12

Trần Tuấn là một họa sĩ nổi tiếng của Việt Nam với nhiều tác phẩm được trưng bày rộng rãi trong nước và quốc tế. Lấy cảm hứng từ Tâm linh phương Đông, các tác phẩm trừu tượng của ông...

Tổ chức Cuộc thi và Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam

(Chinhphu.vn) – Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch giao cho Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức thực hiện “Cuộc thi và Triển lãm Mỹ...

Phát động cuộc thi vẽ tranh ‘Di sản văn hóa Việt Nam qua hội họa’

(Chinhphu.vn) – Được sự nhất trí của Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh Việt Nam (Bộ VHTT&DL), Hội Di sản văn hóa Việt Nam phối hợp với Công ty cổ phần Trịnh Gia tổ chức cuộc thi vẽ tranh “Di...

Hội Mỹ thuật Việt Nam tổ chức Hội nghị triển khai Nghị quyết Ban Chấp hành khoá IX (Nhiệm kỳ 2019 – 2024)

Sáng ngày 30/05/2024, tại tầng 3 Nhà triển lãm Mỹ Thuật 16 Ngô Quyền, Hội Mỹ thuật Việt Nam đã tổ chức Hội nghị triển khai Nghị quyết Ban Chấp hành khoá IX (Nhiệm kỳ 2019 – 2024) kỳ thứ 7...

Có thể bạn quan tâm

Thông báo về Triển lãm Mỹ thuật Khu vực III (Tây Bắc – Việt Bắc) Lần thứ 24 năm 2019

HỘI MỸ THUẬT VIỆT NAM                            CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM            Số:...

NGÔI NHÀ CỦA LUC LEJEUNE VÀ VŨ ĐÌNH HÙNG

  Luc Jejeune (kiến trúc sư người Pháp) và Vũ Đình Hùng là đồng sở hữu Temple Club, quán bar – nhà hàng bậc nhất Tp. Hồ Chí Minh từ những năm 2000. Hai ông cũng sở hữu một căn hộ có phong...

Độ lùi… Một giá trị lớn của sưu tập

    Một trong vài điều kiện chính của nhà đấu giá Lý Thị (Lythi Auction) là “tác phẩm/món hàng phải được tạo tác từ năm năm trở lên, phải thuộc sở hữu của một nhà sưu tập, một trung...

NGHỆ THUẬT HIỆN ĐẠI VÀ SỰ THẤU HIỂU

  Lời dẫn: Hiểu biết nhận thức đúng về lý thuyết và lịch sử của các khái niệm nghệ thuật có thể nói là đạo tinh túy cốt tử của tất cả những ai được gọi là nhà phê bình nghệ...

MỘT VÀI SUY NGHĨ VỀ TRANH LỤA

  Bài viết này nằm trong tư liệu gia đình họa sĩ Nguyễn Văn Tỵ lưu giữ, có tiêu đề :“Sơn mài và tranh lụa – hai dòng nghệ thuật truyền thống Việt Nam”. Bài bao gồm hai phần. Một phần...