Nguyễn Gia Trí – Vườn xuân

NGUYỄN GIA TRÍ (1908-1993) – Vườn xuân, 1970, sơn mài, 61x88cm   Sưu tập Nguyễn Minh, Hà Nội

 

Giống như những người Hy Lạp cổ “thời kỳ Apelle” cách ngày nay hơn hai ngàn năm, về căn bản, Nguyễn Gia Trí chỉ sử dụng có bốn màu: đỏ, đen, vàng, trắng- nhưng, như một nhà ảo thuật lão luyện, ông biến hóa chúng thành những “chất màu” chưa ai biết đến: “thấm đượm như bóng đêm, sáng như vầng trăng bạc, lấp lánh như lá vàng dưới nắng”- trong vô vàn sắc thái kỳ lạ như được ánh ra từ nhung, lĩnh, men sứ, đồi mồi, đá quý.

Người phương Tây thường hỏi: Cái khối hổ phách trong veo này đến từ đâu?

Ngay từ 1938, Tô Ngọc Vân đã thay ta trả lời: “… Đến cuộc thí nghiệm Nguyễn Gia Trí, lối sơn ta không còn là một mỹ nghệ nữa. Ở óc, ở tâm hồn người ấy ra nó đã được nâng lên mỹ thuật thượng đẳng. Nghệ thuật của Gia Trí là ý tưởng, tình cảm của Gia Trí đúc lại, một nét, một vết, một màu đều phải ở tay nghệ sĩ mà ra. Đứng trước những tác phẩm ấy, người ta cảm thấy tất cả các băn khoăn, yêu mến, khoái lạc, thứ nhất là khoái lạc- của Gia Trí”.

Nguyễn Gia Trí đã từng vẽ nhiều đề tài: phong cảnh, lễ hội, Kinh Thánh, hoặc cách quãng chuyển hẳn sang những thử nghiệm thuần túy trừu tượng, nhưng có lẽ đề tài ông vẽ hay nhất vẫn là đề tài “thiếu nữ- vườn cây- lầu tạ”, bởi có lẽ chỉ ở đề tài này, ông mới thể hiện được hết trí tuệ và tâm hồn của một thi sĩ cổ điển Á Đông, và gieo được những vần thơ hay nhất về cái tồn tại và cái vĩnh cửu của cuộc sống và của con người, giống như Đào Duy Từ đã viết (dịch ý từ thơ chữ Hán):

Bóng trăng như đèn tỏa sáng trên mặt nước

Hương hoa thoang thoảng bay theo gió đưa.

F.A.M.

 

Tin cùng chuyên mục

Triển lãm gốm “Dáng xuân 2025 – Bắc Nam hội tụ”

Nơi tinh hoa gốm Việt hội tụ – Nơi đam mê thăng...

Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tiếp nhận tác phẩm “Chân dung họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung” của gia đình nhà điêu khắc Trần Tuy trao tặng

Sáng ngày 13 tháng 2 năm 2025, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, đã diễn ra buổi lễ tiếp nhận tác phẩm “Chân dung họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung” do gia đình nhà điêu khắc Trần Tuy trao tặng. Đây là...

Chiêm ngưỡng linh vật năm Tỵ trong mỹ thuật

Mỗi dịp đón Tết cổ truyền dân tộc, các triển lãm mỹ thuật với chủ đề con giáp của năm luôn thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng cũng như cộng đồng nghệ sĩ. Tại Hà Nội, các...

Khai mạc triển lãm mỹ thuật Mừng Đảng, Mừng Xuân Ất Tỵ – 2025

Sáng 23/1, tại nhà triển lãm mỹ thuật Hội Mỹ Thuật Việt Nam đã diễn ra sự kiện khai mạc triển lãm mỹ thuật mừng Đảng, mừng Xuân Ất Tỵ 2025. Đây là hoạt động thường niên do Hội Mỹ...

“Mưỡu” mạch ngầm văn hóa trong nghệ thuật Hội họa – Sắp đặt – Trình diễn

Chiều 19/1/2025 tại Trung tâm giao lưu văn hóa phố cổ Hà Nội (22 Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội) đã diễn ra sự kiện triển lãm hội họa sắp đặt cùng nghệ thuật trình diễn “Mưỡu” của...

Có thể bạn quan tâm

Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức triển lãm kỷ niệm 70 chiến thắng Điện Biên Phủ

Triển lãm kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024) do Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức tại Nhà triển lãm 29 Hàng Bài, Hoàn Kiếm,...

Một kỷ niệm với Trần Duy

Một kỷ niệm Huế, những ngày tháng Tám… Tôi quen Trần Duy từ thuở ấy. Hai đứa gặp nhau ở Sở Tuyên truyền Trung bộ mới thành lập. Bấy giờ, anh Nguyễn Duy Trinh là Ủy trưởng Tuyên truyền Trung...

Mỹ thuật Việt Nam cầu nối thắt chặt hơn nữa mối quan hệ văn hoá giữa Pháp và Việt Nam

Nhận lời mời của các cấp lãnh đạo thành phố Amboise – Cộng Hoà Pháp, đoàn hoạ sĩ của trung tâm UNESCO Mỹ thuật Hà Nội Việt Nam gồm 10 hoạ sĩ do hoạ sĩ Phan Thị Thanh Mai làm trưởng đoàn...

Họa sĩ Phùng Phẩm và con đường thầm lặng

NDO – Các tác phẩm nổi bật và cuốn sách về nghệ thuật của họa sĩ Phùng Phẩm sẽ được giới thiệu tới công chúng trong triển lãm diễn ra tại Thang Long Art Gallery, 41 Hàng Gai, Hà Nội, từ...

Tưởng niệm Victor Tardieu

Tardieu (1870-1937) đã rẽ vào một khúc quanh định mệnh khi ông nhận được Giải thưởng Đông Dương (Prix de l’Indochine) (1) và một học bổng sang Đông Dương. Con trai ông, nhà thơ danh tiếng Jean...

Triển lãm “Dương – Duyên”

Vào lúc 17h00 thứ Ba ngày 9 tháng 1 năm 2024, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sẽ diễn ra lễ khai mạc triển lãm “Dương – Duyên”. Triển lãm giới thiệu tới công chúng hơn 50 tác phẩm trên chất...