Nguyễn Đức Dụ nhập ngũ năm 1965 trong đội hình bộ đội Trường Sơn “đi không dấu, nấu không khói”. Đầu tiên anh là lính mở đường Trường Sơn, sau đó vào miền Tây Thừa Thiên – Huế. Biết anh có năng khiếu hội họa, Cục Chính trị Bộ đội Trường Sơn đã tạo điều kiện để anh được đi vẽ về người lính và đồng bào trên khắp tuyến đường lịch sử từ Đông Trường Sơn sang Tây Trường Sơn. Những ký họa màu nước, mực nho, bút sắt như: “Phá mìn vướng”, “Chặng đường giao liên”, “Nuôi quân đại đội”, “Doanh trại mùa khô”, “Xe tăng vào tuyến”… cho thấy dấu ấn về con đường Trường sơn đã khắc đậm trong tâm hồn anh. Những con người, nhiều sự kiện, các địa danh lịch sử đã đi vào tranh của họa sĩ Đức Dụ, lưu giữ lại bao tình cảm yêu thương của người họa sĩ với đồng đội, đồng bào ở chiến trường khốc liệt nhưng, đầy tính lạc quan cách mạng và niềm tin chiến thắng.
Năm 1973, sau chín năm miệt mài vẽ trên con đường Trường Sơn, Đức Dụ được đơn vị cử về học hội họa tại Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Năm 1978 tốt nghiệp, sau hai năm, 1980, anh đã trở thành hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam.
Trên cơ sở vốn sống thực tế và những ghi chép ở chiến trường, suốt 30 năm sau thống nhất đất nước, Đức Dụ đã dành nhiều thời gian sáng tác của mình cho đề tài Trường Sơn – Đường Hồ Chí Minh huyền thoại. Vẽ về Trường Sơn, họa sĩ không những thể hiện sự sáng tạo nghệ thuật của chính mình, mà còn để tri ân những cán bộ chiến sĩ Trường Sơn, những thanh niên xung phong đã cùng kề vai sát cánh trong bom đạn. Những tranh sơn dầu khổ lớn như: “Đỉnh đèo Tha Mé”, “Cụm trọng điểm ATP mùa khô 1968”, “Trọng điểm Vang Mu”, “Trạm giao liên Trường Sơn”… là những tác phẩm đã được ghi nhận và có mặt trong các bảo tàng nhà nước.
Ngoài những tác phẩm về đường Trường Sơn, họa sĩ Đức Dụ còn sáng tác nhiều tác phẩm về đất nước và con người, về nền công nghiệp dầu khí trên đà phát triển, những miền quê mà anh yêu quý.
Trong thời kỳ đổi mới, họa sĩ Đức Dụ đã có hơn 10 triển lãm cá nhân vào những năm 1993 – 2006 tại Hà Nội, Hải Dương, Quảng Ninh, Bà Rịa – Vũng Tàu.
Tháng 4 này, nhân dịp 60 năm ngày thành lập tuyến đường Trường Sơn – đường Hồ Chí Minh (1959 – 2019), xin trân trọng giới thiệu triển lãm của họa sĩ Nguyễn Đức Dụ về đường Trường Sơn trong chiến tranh chống Mỹ tại Trung tâm Nghệ thuật Đương Đại Vincom (VCCA), Royal City, 72 Nguyễn Trãi, Hà Nội.
Trần Khánh Chương
