Tranh sơn mài và tranh thư pháp: Tiếng vọng của thời gian

Nghệ thuật là một lối chơi tao nhã, một món quà ý nghĩa được nhiều người lựa chọn để sưu tầm và tặng nhau trong những dịp đặc biệt. Cuộc sống càng phát triển, người ta càng có xu hướng tìm về những giá trị truyền thống. Tranh sơn mài và tranh thư pháp là hai dòng tranh như vậy.

Đứng trước hai loại tranh này, con người như được trở lại trạng thái tự nhiên, khiến cuộc sống vật chất trở nên đơn giản hơn và quan trọng mỗi chúng ta có điều kiện cảm nhận được tiếng vọng sâu thẳm của thời gian.

Một bức thư pháp của HS Quốc Hưng

Thông qua những tác phẩm tranh sơn mài và tranh thư pháp mà họa sĩ Hưng Trần thể hiện đều đạt được các tiêu chí đặc biệt, biến sắc màu vật liệu tự nhiên như hóa đá, ngọc, hổ phách… trở nên tươi sáng và trong veo đến thẳm sâu. Mỗi tác phẩm đều được truyền tải bằng chính năng lượng nội lực, trí tuệ bản thân, không bị ràng buộc bởi nét bút nào cụ thể mà chỉ cảm bằng đôi tay và khối óc tài hoa.

Tranh sơn mài là loại tranh sử dụng các vật liệu truyền thống trong kỹ thuật sơn mài như: sơn then, sơn cánh gián làm chất kết dính, cùng các loại sơn son, bạc thếp, vàng thếp, vỏ trai, vỏ trứng… để vẽ trên nền vóc màu đen. Nếu như tranh sơn mài truyền thống giới hạn bởi các màu nền đen, đỏ sen, nâu cánh gián và các họa tiết vàng, bạc, vỏ trứng… thì sơn mài hiện đại phong phú hơn, đa dạng hơn về màu sắc và chất liệu.

Tranh sơn mài được chế tác bằng kỹ thuật có tính cổ truyền qua các công đoạn như: chuẩn bị cốt – vóc; vẽ nhiều lớp; phủ dày; mài vẽ; đánh bóng hoàn thiện hoặc sơn quang bằng những nguyên vật liệu có tính chất truyền thống như: vàng lá, bạc lá, vỏ trai, vỏ xà cừ, màu son và đặc biệt là sơn ta – một loại sơn truyền thống. Vẽ tranh sơn mài có những nguyên tắc đặc trưng và khác biệt như: muốn lớp sơn vừa vẽ nhanh khô thì phải ủ trong nơi kín gió và có độ ẩm cao. Muốn nhìn thấy tranh lại phải mài mòn đi mới thấy hình. Cái quý của tranh sơn mài cũng là ở đó. Để cảm nhận sâu sắc được một bức tranh sơn mài phải mất một, hai tháng, có khi cả năm trời.

Giáo sư Hà Tôn Vinh và hoạ sĩ Thu Huyền bên bức tranh sơn mài độc đáo của họa sĩ Quốc Hưng (Hưng Trần)

Còn với dòng tranh thư pháp là một lối diễn tấu tự nhiên hay môn nghệ thuật biểu lộ tâm ý của con người thông qua ngôn ngữ viết. Giá trị của tranh thư pháp không chỉ nằm ở những nét chữ tài hoa, bay bổng, bố cục hài hòa mà còn ở ý nghĩa nhân văn sâu sắc của những câu chữ ấy. Không giống những dòng tranh khác với nhiều chi tiết và màu sắc, tranh thư pháp mang vẻ đẹp mộc mạc, giản dị, chứa đựng nhiều triết lý văn hóa truyền thống nhưng cũng rất trang trọng; mang đến cho người xem cảm giác thư thái, bình yên trong tâm hồn. Để tạo nên một bức tranh thư pháp đẹp, nghệ thuật, quan trọng nhất là ở bút pháp của người nghệ sĩ, kết hợp với khối óc sáng tạo. Tùy đặc điểm từng loại như tranh thư pháp chữ đơn hay tranh thư pháp kết hợp thư – họa, người nghệ sĩ có cách bố cục để bức tranh hài hòa, ấn tượng nhất. Sự kết hợp giữa sơn mài và thư pháp tạo cho người xem cảm giác hoài cổ.

Thu Huyền, một nhà sưu tầm đồ xưa và thiết kế sắp đặt không gian tranh nghệ thuật là người đặc biệt yêu thích dòng tranh sơn mài và tranh thư pháp. “Mỗi dòng tranh mang cho tôi một cảm xúc riêng. Cái thú vị của tranh sơn mài là khi mài, bạn vừa phải chú ý cho vừa đủ độ, vừa cảm nhận được màu sơn lộng lẫy và từng tầng lớp của bức tranh. Cái thú vị của tranh thư pháp lại nằm trong công phu cầm chiếc bút lông tạo nét thanh nét đậm. Hai dòng tranh này mang đậm nét Á Đông. Đó là nét đẹp cổ truyền mà gia đình tôi muốn truyền tải và bảo tồn, nhất là giá trị phi vật thể của chữ tượng hình Hán nôm đang dần mai một”, Thu Huyền cho hay.

Được biết, nhà sưu tầm đồ xưa Thu Huyền cùng ông xã là nhà thư pháp, người sáng tác tranh sơn mài, bút danh Hưng Trần luôn đau đáu với việc truyền tải và bảo tồn nét đẹp cổ truyền của dân tộc qua những tác phẩm của mình.

Với tâm huyết nghệ thuật, Thu Huyền cùng ông xã mong muốn phát triển mạnh mẽ hai dòng tranh này để giới thiệu với bạn bè trong nước cũng như quốc tế thêm hiểu về văn hóa truyền thống Việt Nam. Hiện Thu Huyền cũng đang chuẩn bị ra mắt bộ tranh sơn mài chủ đề Thiên nhiên để truyền tải thông điệp bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường.

PV-Tổng hợp

Tin cùng chuyên mục

Bàn tay tài hoa ‘thổi hồn’ cho gốm, gỗ

“Còn sức khỏe, tôi nguyện được vẽ cho quê hương, vùng miền đất Tổ; được đắm chìm với tâm hồn dân tộc Việt qua các tác phẩm điêu khắc – không chỉ mang hơi thở đời sống đương...

Nhà điêu khắc Triệu Tiến Công: Người tạc hồn cho gỗ

Trong nghệ thuật điêu khắc, yếu tố đầu tiên là chất tạo hình có sự chuyển động của cách thức tạo khối mà người nghệ nhân phải “tìm hình, tìm khối” một cách mạch lạc. Đối với anh,...

Anh giáo làng đam mê điêu khắc

Học ngành sư phạm, về quê làm giáo viên “trường làng”, nhưng anh Triệu Tiến Công (Phú Thọ) vẫn đam mê điêu khắc. Anh đang cần mẫn làm trăm bức điêu khắc gỗ để hướng đến một triển lãm...

Triệu Tiến Công con người của kiến tạo

Nói đến nhà điêu khắc Triệu Tiến Công là nói đến con người của kiến tạo, anh là họa sỹ, nghệ nhân, nhà điêu khắc, thầy giáo luôn dẫn lửa của môn học mỹ thuật bằng trải nghiệm và vốn...

Đỗ Ngọc Dũng trên con đường sáng tác hội họa

Để có một con đường hội họa: Làm một con đường xa lộ người ta phải vạch hướng mở đường, đầu tư xây dựng, thậm chí phải vạt núi, vượt sông, thông cầu để đến đích. Trong nghệ...

Có thể bạn quan tâm

Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức triển lãm kỷ niệm 70 chiến thắng Điện Biên Phủ

Triển lãm kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024) do Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức tại Nhà triển lãm 29 Hàng Bài, Hoàn Kiếm,...

“Khúc giao mùa” – khúc nhạc hoà âm bằng màu sắc

Chiều ngày 1/1/2025, triển lãm “Khúc giao mùa” của 6 họa sĩ Nguyễn Chí Quang, Phạm Kiên Cường, Chu Đức Thắng, Nguyễn Như Hoàng, Lê Mạnh Cường, Nguyễn Chí Phương đã chính thức khai mạc tại Nhà...

Họa sĩ Trần Tuấn đạt giải nhất cuộc thi Nghệ thuật Quốc tế ITSLIQUID lần thứ 12

Trần Tuấn là một họa sĩ nổi tiếng của Việt Nam với nhiều tác phẩm được trưng bày rộng rãi trong nước và quốc tế. Lấy cảm hứng từ Tâm linh phương Đông, các tác phẩm trừu tượng của ông...

SƠ LƯỢC VỀ NHÂN TRẮC HỌC TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT

Nhân trắc học là khoa học về đo đạc kích thước của các đoạn cơ thể người. Nhân trắc học phát triển từ khoa học chuyên nghiên cứu về con người: Khoa nhân chủng học. Từ xa xưa nhân trắc...

Mạn đàm nghệ thuật bìa sách Việt Nam 2022

  Theo báo vietnamnet công bố thì năm 2020 đã có 410 triệu bản sách được phát hành với 33.000 đầu sách, và doanh thu đạt 2.700 tỷ đồng. Nếu tính nhiều năm qua cộng lại, thì số lượng phải...

Giúp đỡ, xoa dịu thương đau bằng nghệ thuật

NDO –  Với mong muốn chia sẻ, đồng hành, hỗ trợ và xoa dịu nỗi đau tinh thần cho những nạn nhân trực tiếp và gián tiếp của vụ cháy chung cư mini xảy ra đêm 12/9/2023 tại Khương Hạ, Thanh...