Đầu thế kỷ 21, sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin đã mang lại cho lĩnh vực thiết kế nội thất showroom những biểu hiện nghệ thuật mới. Thông qua khoa học và công nghệ hiện đại, Multimedia Art – Nghệ thuật Đa phương tiện (NTĐPT) đã góp phần từng bước biến đổi không gian nội thất thành những không gian mang tính động trong phương thức tạo hình.

Tôi có chuyến công du đến C.H.L.B. Đức, ghé thăm Showroom BMW Welt tại Munich. BMW Welt (Thế giới BMW) là một toà nhà đa chức năng có vị trí sát ngay công viên Olympia, kết nối với Trụ sở chính BMW và Bảo tàng BMW. Tòa nhà đã đặt dấu ấn quan trọng trong kiến trúc thành phố Munich và tạo dựng mạch kiến trúc hiện đại khắp C.H.L.B. Đức. Công ty Coop-Himmeb(l)au (Áo) là đơn vị chịu trách nhiệm về thiết kế và thi công công trình này. Đây là công ty danh tiếng trên thế giới có nhiều công trình tiên phong với sự cộng tác của các kiến trúc sư bậc thầy như Frank O.Gehry, Zaha Hadid, Peter Eisenman.

Với diện tích mặt bằng 25.000 m² và diện tích sử dụng lên đến 75.000 m², BMW Welt chính thức mở cửa từ năm 2007 và thu hút hơn hai triệu lượt du khách mỗi năm. Đây là nơi giới thiệu các sản phẩm với trình độ công nghệ bậc nhất thế giới và định hướng tương lai của BMW. BMW Welt là một cấu trúc năng động sử dụng kính bán trong suốt với một mái bằng thép gấp nếp. Phần cuối của cấu trúc này là một đường xoắn kép ở dạng hình nón. Kiệt tác bằng thép và kính tạo thành một “đám mây hình tam giác”. Không gian nội thất showroom bao gồm tuyến cầu thang lớn và ban-công như lơ lửng trên không. Hệ thống kính không chỉ đáp ứng về mặt cung cấp ánh sáng, năng lượng mà còn xoá bỏ sự ngăn cách về không gian giữa nội thất và ngoại thất công trình. Toà nhà được thiết kế thành các khu chức năng chính: Trung tâm thông tin, Khu trưng bày và giới thiệu sản phẩm, Khu khám phá kỹ thuật cho thanh thiếu niên và Khu tổ chức sự kiện đặc biệt. Tại các khu chức năng này các nhà thiết kế sử dụng một khối lượng lớn các tấm LCD vừa có tác dụng bổ trợ thông tin, vừa có tác dụng làm nền chuyển động hỗ trợ các sản phẩm phía trước. Với mục tiêu là nơi giao lưu hấp dẫn của thành phố, việc bố trí hàng loạt các màn hình trong showroom được ví như các cửa sổ, mở ra một phương thức tư duy mới trong trưng bày sản phẩm công nghệ cao mang tính đa năng, dễ thay đổi và biến hóa của hệ thống NTĐPT.

Khu trưng bày sản phẩm và trải nghiệm có diện tích 3.000m² với hơn 100 mẫu xe mới nhất và chiếc xe thể thao đoạt Giải vô địch thế giới F1. Tại showroom, việc lựa chọn chiếc xe cho riêng mình với nhiều hình thức thanh toán được hướng dẫn bởi trung tâm chăm sóc khách hàng. Nhà hàng, quán ăn nhanh, khu giải khát được tích hợp đầy đủ. Khu vực âm thanh BMW trong một diện tích trưng bày 290m², là nơi khách thư giãn và thăm thú, thưởng thức công nghệ âm thanh mới nhất của BMW. Tại phòng trưng bày các mẫu xe cao cấp BMW serie 7 năng lượng sạch luôn kèm theo các thiết bị minh họa điện tử bên cạnh. Khách tham quan có thể lái thử các mẫu xe trên bàn lái điện tử tại khu trải nghiệm với cảm giác như thật.

Các thiết bị trưng bày có xu hướng sử dụng các khối đa diện phẳng, đơn giản khúc chiết. Tương ứng với chúng, thể loại bố cục tự do của tổng thể không gian được chú trọng. Không gian nội thất trên tạo sự tương phản và đối lập với kiến trúc uốn lượn, bay bổng của bản thân toà nhà BMW Welt. Để tạo điểm nhấn và hài hòa về mặt tạo hình, các tấm LCD được thiết kế phổ biến trong khuôn khổ hình chữ nhật nằm ngang có chiều dài lớn và hình chữ nhật đứng. Tại không gian chuyển tiếp lên tầng hai, các tấm LCD được bố trí chạy xoắn nối tiếp nhau theo hướng di chuyển của khách tham quan. Các khuôn hình NTĐPT tuân thủ nhận diện thương hiệu của BMW. Đối lập với kiến trúc và kết cấu không gian khỏe khoắn, các cấu kiện NTĐPT chuyển động nhẹ nhàng êm ái với các hình, các mảng màu lượn sóng. NTĐPT chủ yếu là tập hợp các hình nền chuyển động từ màu xanh dương đến trắng, các mảng màu lúc thì khúc chiết, lúc thì mờ ảo. Hỗ trợ cho hai màu xanh dương và trắng là sự chuyển động của các vệt đen nhỏ, đôi lúc là các mảng đen lớn làm nền cho logo thương hiệu. Màu xanh dương và trắng bắt nguồn từ màu cờ của Bavaria. BMW sử dụng ba màu chính trong tạo hình: màu trắng tượng trưng cho sự quyến rũ, tinh tế; màu xanh dương tượng trưng cho sự an toàn, độ tin cậy của sản phẩm; màu đen tượng trưng cho sự sang trọng, uy quyền. Sự phối hợp của ba màu trên mang đến thông điệp về một thương hiệu xe hơi sang trọng, tinh tế và an toàn.

 

 

Khu chức năng tổ chức sự kiện đặc biệt có thể kể đến cấu trúc không gian của “Double Cone” (tạm dịch: Chiếc nón xoáy). Đây là nơi trưng bày những mẫu xe mới nhất với những thiết bị high-tech, đồng thời giới thiệu chức năng và quy trình sản xuất. Vào ban ngày, ánh sáng được biến đổi trên bề mặt “nón xoáy” nhìn như khối mây nhẹ, vào ban đêm, cùng với ánh sáng bên trong, vẻ đẹp toả sáng như một khối kim cương. Không gian nội thất bên trong “Double Cone” được trưng bày linh hoạt thông qua hai tầng không gian bên trong nhà với diện tích sử dụng hơn 600m² có sức chứa tới 300 người. Đối với một số sự kiện đặc biệt bất thường, nơi đây sẽ được bố trí sắp đặt trở thành khu trưng bày nghệ thuật, triển lãm đương đại và hội thảo.

Không gian khu khám phá kỹ thuật cho thanh thiếu niên có diện tích lên tới hơn 800m². Đây thực sự là nơi khám phá và trao đổi kinh nghiệm với khách hàng. Đối với các khu vực này, các nhà thiết kế đều bố trí các màn hình LCD trải dài theo phương nằm ngang. Tại đây có giới thiệu công nghệ mẫu xe nhiên liệu sạch hàng đầu thế giới cùng 640m² gian hàng lưu niệm. Tại không gian này, trưng bày một khung xe thật với các chi tiết mô tả để người xem hình dung quá trình sản xuất, kết cấu lắp ráp của BMW, quá trình hình thành ý tưởng về các loại xe và công nghệ động cơ hybrid. Ánh sáng cục bộ tại từng khu trưng bày được chiếu sáng mạnh với các hình thức đèn spotlight tạo thành những quầng sáng, có tác dụng giới hạn và phân chia thành những khu trưng bày riêng biệt. Như một nguyên tắc, các màn hình LCD được bố trí đan xen với các hiện vật, tạo thành những mảng sáng chuyển động phía sau các sản phẩm. Các cấu trúc NTĐPT nhìn chung không kết hợp âm thanh để đảm bảo tiêu chuẩn tiếng ồn trong không gian rộng. Tuy nhiên tại không gian trưng bày xe đua Công thức 1 và “Double Cone”, NTĐPT kết hợp với những âm thanh của động cơ, đôi chỗ lồng tiếng nhạc nhẹ nhàng hỗ trợ cho các hình ảnh.

 

Không gian trưng bày các sản phẩm concept (tương lai) của BMW được thiết kế hết sức độc đáo. Đó là một không gian hình tròn với bán kính trên 120m và chiều cao trần 6m. Trên trần nhà sử dụng phối kết hợp 18 máy chiếu hiệu suất cao tạo ra hình ảnh toàn cảnh 360° ấn tượng trên bức tường bao quanh. Các cung tròn của sàn nhà như những hình thức ban-công, nơi du khách tận hưởng những màn trình chiếu NTĐPT. Trải nghiệm tổng thể tuyệt vời về không gian, hình ảnh và âm thanh phát trên toàn bộ bức tường – đó là một sân khấu đa phương tiện sáng tạo trong hình thức mới. Căn phòng được thiết lập linh hoạt trong chuyển động mở rộng về mặt quang học. Các hình ảnh được chọn lọc và nhịp nhàng với một hệ thống âm thanh vòm chất lượng cao. Bản giao hưởng âm thanh thông qua trực quan kể câu chuyện về tầm nhìn, về quan điểm và về tinh thần của BMW. Với việc sử dụng dàn dựng nhịp độ của bản giao hưởng cổ điển với các đoạn Adagio (tiết tấu chậm) và Allegro (tiết tấu nhanh), hình ảnh và âm thanh được kết hợp trên một trường nhìn phù hợp chỗ đứng và tuyến di chuyển của người tham quan. Bộ phim tổng thể bao gồm các điểm nhấn chính về mặt nội dung: Đoạn mở đầu của NTĐPT đưa du khách đến một thế giới khác lạ của không gian và thời gian; Các đoạn tiếp theo là tốc độ, động lực và chuyển động vươn lên quyết định ấn tượng thị giác và cảm xúc người xem. Mục đích của việc dàn dựng là giới thiệu các sản phẩm BMW trong bối cảnh năng động và sử dụng thiết kế đa phương tiện để tạo ra hình ảnh bền vững trong tâm trí của khách tham quan. Toàn bộ không gian trưng bày minh họa cho tuyên ngôn: “The Ultimate Driving Machine” (tạm dịch: Cỗ máy lái xe tối tân). Đối với BMW – đó là sự trải nghiệm khác biệt.

Hình thức sử dụng NTĐPT đa dạng về kích thước, khuôn hình, sự chuyển màu sắc, chuyển độ nông sâu, sự tương phản giữa chi tiết với những góc quay rộng… góp phần làm nên sự đa dạng về tạo hình đối lập với sự tĩnh tại của không gian nội thất. Các sản phẩm NTĐPT đơn lẻ hay các nhóm sản phẩm NTĐPT khi phối kết hợp nhau đều có sự cân nhắc, tính toán về nội dung, thời gian trình chiếu nhằm đảm bảo thuận tiện cho người xem trong quá trình tham quan. NTĐPT tại BMW Welt được sử dụng với mật độ và diện tích lớn trong thành phần cấu thành không gian nội thất, góp tiếng nói mạnh mẽ trong ngôn ngữ tạo hình và thay đổi đáng kể diện mạo không gian trưng bày. Sự thưởng ngoạn nghệ thuật không chỉ nằm ở chỗ thẩm mỹ của thị giác, mà còn được bổ sung thẩm mỹ của thính giác. Sự tương tác cao đối với người xem luôn được nhìn nhận là vấn đề hàng đầu của các showroom hiện đại.

Tài liệu tham khảo:

1. Đỗ Trung Tuấn (2007), Giáo trình Multimedia, Học viện công nghệ bưu chính viễn thông, Hà Nội.

2. Alina Wheeler (2020), Design Brand Identity (Thiết kế bản sắc thương hiệu), 4th Edition, John Wiley & Sons, Inc.

3. www.bmw-welt.com

4.https://www.archdaily.com/29664/bmw-welt-coop-himmelblau