HỌA SĨ THÁI HÀ

 

Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật 2001

Tên thật là Nguyễn Như Huân. Quê huyện Tiên Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Ông học khóa 18 Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, chỉ được hơn một năm thì trường buộc phải giải thể do Nhật đảo chính Pháp.

Người gốc Bắc nhưng ông hoạt động – sáng tác hoàn toàn ở Trung Bộ, nhất là Nam Bộ và chia thành hai thời kỳ.

Họa sĩ THÁI HÀ (1922-2005)

1945-1954 (thời kỳ thứ nhất): Tổng khởi nghĩa, ông xung phong vào Vệ quốc quân, “Nam tiến” ngay và tháng 11 (1945) đã vào tới Nha Trang. Từng chỉ huy một đại đội đánh giặc, vẽ ký họa trên các chiến trường Khu 5, từ Pleiku-Kontum đến đèo Hải Vân, đèo Cả. Từ 1951, phụ trách Phòng hội họa quân đội Khu 5. Tại triển lãm đầu tiên ở Quảng Ngãi (1953), ông được “Giải thưởng Phạm Văn Đồng”.

1960-1962, sau khi trở ra Bắc một thời gian, ông là trưởng phòng thiết kế mỹ thuật Xưởng phim truyện Việt Nam.

1963-1974 (thời kỳ thứ ha): ông lại vượt Trường Sơn, công tác tại Trung ương Cục miền Nam, phụ trách Phòng hội họa Giải phóng B2. 1964, đi vẽ ở Củ Chi. 1965, ở Bến Tre. 1966, ở Trà Vinh và Cần Thơ. 1967, thực tế ở Cà Mau, mở một lớp đào tạo hội họa cho Tây Nam Bộ. Cũng trong thời gian này, ông tổ chức hàng trăm cuộc triển lãm “ký họa” lưu động phục vụ bộ đội, xã ấp, sang tận Phnôm-Pênh rồi chuyển ra Hà Nội.

THÁI HÀ – Trước giờ xuất kích. 1972. Sơn khắc

 

THÁI HÀ – Rừng U Minh. 1974. Sơn khắc

Từng là Cục trưởng Cục Mỹ thuật Chính phủ Cách mạng lâm thời miền Nam Việt Nam. Hội viên sáng lập Hội Mỹ thuật Việt Nam. Ủy viên Ban chấp hành Hội Mỹ thuật Việt Nam khóa 1 (1957-1983, danh sách bổ sung 1980).

Ông chuyên tranh sơn khắc và là một trong số ít họa sĩ có sản lượng lớn ở chất liệu này. Sau ông phối hợp cả mài và khắc, gọi là “sơn mài khắc”. Trong sơn khắc, ông đi vào một khuynh hướng hiện thực riêng: hình mảng to rộng và theo luật xa gần châu Âu. Qua tài nghệ khắc của ông, thiên nhiên – cuộc sống – con người miền Nam hiện lên với những nét đặc trưng “một đi không bao giờ trở lại” của thời kỳ chiến tranh gian khổ mà hào hùng: Trước giờ xuất kích (1979), Binh công xưởng trong rừng U Minh (1972, BTMTVN, có lúc ghi sai thành Rừng đước Cà Mau), Làng trong rừng đước Cà Mau (1982, Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ, Thành phố Hồ Chí Minh)…

Ông cũng có một số tác phẩm về “Tây Nguyên anh hùng, bao la hùng vĩ”.

Quang Việt 

Trích “Từ điển họa sĩ Việt Nam”,
Quang Việt, NXB Mỹ thuật 2008

 

 

 

 

 

Tin cùng chuyên mục

Bàn tay tài hoa ‘thổi hồn’ cho gốm, gỗ

“Còn sức khỏe, tôi nguyện được vẽ cho quê hương, vùng miền đất Tổ; được đắm chìm với tâm hồn dân tộc Việt qua các tác phẩm điêu khắc – không chỉ mang hơi thở đời sống đương...

Nhà điêu khắc Triệu Tiến Công: Người tạc hồn cho gỗ

Trong nghệ thuật điêu khắc, yếu tố đầu tiên là chất tạo hình có sự chuyển động của cách thức tạo khối mà người nghệ nhân phải “tìm hình, tìm khối” một cách mạch lạc. Đối với anh,...

Anh giáo làng đam mê điêu khắc

Học ngành sư phạm, về quê làm giáo viên “trường làng”, nhưng anh Triệu Tiến Công (Phú Thọ) vẫn đam mê điêu khắc. Anh đang cần mẫn làm trăm bức điêu khắc gỗ để hướng đến một triển lãm...

Triệu Tiến Công con người của kiến tạo

Nói đến nhà điêu khắc Triệu Tiến Công là nói đến con người của kiến tạo, anh là họa sỹ, nghệ nhân, nhà điêu khắc, thầy giáo luôn dẫn lửa của môn học mỹ thuật bằng trải nghiệm và vốn...

Đỗ Ngọc Dũng trên con đường sáng tác hội họa

Để có một con đường hội họa: Làm một con đường xa lộ người ta phải vạch hướng mở đường, đầu tư xây dựng, thậm chí phải vạt núi, vượt sông, thông cầu để đến đích. Trong nghệ...

Có thể bạn quan tâm

Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức triển lãm kỷ niệm 70 chiến thắng Điện Biên Phủ

Triển lãm kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024) do Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức tại Nhà triển lãm 29 Hàng Bài, Hoàn Kiếm,...

Thông báo về Triển lãm Mỹ thuật Khu vực III (Tây Bắc – Việt Bắc) Lần thứ 24 năm 2019

HỘI MỸ THUẬT VIỆT NAM                            CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM            Số:...

Vẻ đẹp ký ức qua “Thiên đường hoàn hảo” của họa sĩ Lưu Tuyền

NDO – Thuộc thế hệ họa sĩ đương đại lứa 8x, sáng tác của họa sĩ Lưu Tuyền chứa đựng trong đó các giá trị văn hóa truyền thống dưới những góc nhìn khác nhau về đời sống xã hội. Anh...

Họa sĩ Lâm Thanh bày tranh ở Ucraina

Tại thành phố Kiev – thủ đô của Ucraina lúc 18h ngày 22.5 (tức 23h – giờ Việt Nam), triển lãm tranh quốc tế, trong đó có sự tham gia của họa sĩ Lâm Thanh (Việt Nam), đã được khai mạc, bởi...

Triển lãm giao lưu VHNT Hàn Quốc – Việt Nam 2024

...

Sotheby’s đấu giá 35 lô “Hiện đại & Đương đại” tại Hồng Kông

Vào lúc 19:00 HKT (18h00 giờ Việt Nam), ngày 11 tháng 11 năm 2024, Sotheby’s Hồng Kông sẽ tổ chức phiên đấu giá trực tiếp với 35 lô thuộc chủ đề “Hiện Đại & Đương Đại”. Phiên đấu...