“Hồng chín đỏ thắp đèn lồng giữa vườn đông, bưởi chín vàng đợi tay người trẩy trái đặt lên mâm ngũ quả. Cành đào phai e ấp nụ hàm tiếu chờ bung lụa mùng một Tết… Nhấp một chén trà cuối năm chợt nhìn lên bức tranh 12 con giáp vừa vẽ xong, lòng cảm khái không thể không nghĩ đến một năm đang chờ đón: Năm Tân Sửu. Nghĩ đến con trâu là con vật thân thuộc của văn hoá Việt Nam, đứng thứ nhì trong 12 con giáp, một nắng hai sương, xay giã dần sàng cùng nhà nông! Nhờ có trâu, người nông dân mới có được hạnh phúc nghe nồi cơm gạo mới sôi như reo cười trên bếp lửa hồng ấm cúng ngày đông. Khi được mùa lúa chín, cũng chính trâu lại hì hục kéo lúa về nhà để nông dân đập lúa. Làm việc vất vả thế nhưng thức ăn cho trâu thì lại quá đơn giản, chỉ là bó cỏ hoặc nắm rơm nắm rạ mà thôi! Con trâu vô cùng quan trọng trong lao động sản xuất nhưng nó cũng góp phần quan trọng trong văn hoá tâm linh, đâu chỉ có tứ linh mới được tới nơi miếu mạo linh thiêng…con trâu cũng góp phần trong lễ tam sinh chứ ! Phật hoàng Trần Nhân Tông một chiều ngắm giang sơn hùng vĩ, hoàng hôn đang xuống, đàn cò trắng thẳng cánh về tổ… lắng nghe tiếng sáo của mục đồng vi vút Hoàng đế bất giác thốt lên:
“Thôn hậu thôn tiền đạm tự yên
Bán vô án hữu tịch dương biên,
Mục đồng địch lý quy ngưu tận,
Bạch lộ song song phi hạ điền”
Rồi… với khí thế của bậc minh quân… Tết năm ấy! Nhà vua đã dự lễ tịch điền. Đích thân xuống cầm cày đi sau con trâu để khai mở một năm mùa màng tốt tươi, bội thu hoa trái. Ngẫm về con trâu, lòng tôi lại bồi hồi bởi cái gần gũi thân thuộc của bóng dáng nó. Trong hội họa, con trâu cũng được nhiều họa sĩ vẽ nó như một biểu tượng của đất nước Việt Nam, đất nước cấy lúa nước cùng những bờ tre xanh mướt như lũy, như thành… Giao thừa đến rồi! Xin gửi lời chúc một năm mới tốt lành đến tất cả bạn đọc thân thiết của Tạp chí Mỹ thuật… tờ Tạp chí chuyên ngành thân thiết từng kề vai sát cánh với các họa sĩ trong những lúc gian nan nhất. Cũng xin gửi tặng bạn đọc vài bức tranh trâu trong đó có bức 12 con giáp mà trong vị trí chủ xướng là một chú trâu mang tên Tân Sửu.
Lê Trí Dũng
