Chiều ngày 07/11/2024, Bảo tàng Hà Nội phối hợp cùng Tạp chí Mỹ thuật, Tạp chí Gia đình Việt Nam tổ chức tọa đàm “Truyền thống – Văn hiến, mạch dẫn không gian sáng tạo đương đại”. Tọa đàm có sự hiện diện của các chuyên gia, các nhà văn hóa, các nhà quản lý chia sẻ về những nét độc đáo của văn hóa Hà Nội được thể hiện thông qua mạng lưới các không gian sáng tạo tại Bảo tàng Hà Nội.
Các diễn giả, khách mời phát biểu tại buổi tọa đàm. Ảnh: Bảo tàng Hà Nội
Ngày 12/9/2024, Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội ban hành kế hoạch số 266/KH-UBND về việc tổ chức các hoạt động Hà Nội tham gia Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO năm 2024 – 2025. Thực hiện kế hoạch này, ngày 15/10/2024, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội ban hành văn bản số 734/KH-SVHTT về việc hình thành mạng lưới các không gian sáng tạo và triển khai tổ chức hoạt động trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo. Những động thái tích cực này cho thấy sự chuyển mình của thành phố đối với việc xây dựng và phát triển các không gian văn hóa nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của Thủ đô.
Buổi tọa đàm có sự tham gia của các diễn giả, khách mời: TS. Nguyễn Quang, kiến trúc sư, nhà quy hoạch và quản lý đô thị với hơn 30 năm kinh nghiệm nghiên cứu và làm việc trong các lĩnh vực khác nhau; Ths Phạm Minh Quân, nhà nghiên cứu nghệ thuật, giảng viên Khoa Nghệ thuật và Thiết kế, Trường Khoa học Liên ngành và Nghệ thuật (Đại học Quốc gia Hà Nội); Phó Viện trưởng Viện Nhân học Văn hóa; Ông Nguyễn Tiến Đà, Giám đốc Bảo tàng Hà Nội; GS.VS Họa sĩ Ngô Xuân Bính, tác giả của không gian triển lãm gốm nghệ thuật “Hiện Linh”.
Theo TS. Nguyễn Quang, văn hóa đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của mỗi quốc gia. Đối với Hà Nội nghìn năm văn hiến, văn hóa vừa là mục tiêu vừa là động lực phát triển của Thủ đô. Theo ông, hiếm có một thành phố nào có một bề dày lịch sử, chiều sâu văn hóa đa tầng nối tiếp nhau với những nguồn tài nguyên, những “lớp lang” văn hóa phong phú như Hà Nội… Đây chính là những nguồn lực, tiềm năng mà nếu biết cách khai thác sẽ tạo nên động lực vô cùng to lớn. Ông cũng dẫn chứng ví dụ Hàn Quốc họ đã làm rất tốt việc quảng bá văn hóa đến với bạn bè quốc tế, mà người ta gọi là làn sóng K-Pop. Vậy Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung có thể học hỏi được gì từ những thành công ấy?
Phát biểu tại tọa đàm, ông Nguyễn Tiến Đà, Giám đốc Bảo tàng Hà Nội nhấn mạnh: Tháng 10/2019, Hà Nội vinh dự trở thành thành viên của mạng lưới Thành phố sáng tạo của UNESCO (lĩnh vực Thiết kế). Đây là một bước tiến thuận lợi cho Thủ đô Hà Nội để xác lập mục tiêu phát triển văn hóa, truyền cảm hứng sáng tạo và định vị thương hiệu mới cho Hà Nội trên trường quốc tế; là bước tiến thuận lợi cho Hà Nội có điều kiện phát huy sức mạnh tổng hợp, các nguồn lực phát triển công nghiệp văn hóa. Để nguồn lực văn hóa phát triển một cách mạnh mẽ, hiệu quả nhưng vẫn phải truyền tải được thông điệp từ mỗi tác phẩm, mỗi công trình kiến trúc về truyền thống văn hiến của cha ông, thế hệ hôm nay chúng ta cần phải có trách nhiệm hành động. Bảo tàng mới đây lại được thành phố Hà Nội giao nhiệm vụ trở thành trung tâm điều phối các không sáng tạo của Hà Nội. Nơi đây sẽ trở thành nới kết nối các không gian sáng tạo, cùng với các chuyên gia đưa ra những định hướng và sự hỗ trợ từ những bạn trẻ sẽ giúp Bảo tàng có những góc nhìn mới về văn hóa trên cơ sở nền tảng của truyền thống.
Buổi tọa đàm thu hút đông đảo công chúng đến tham dự. Ảnh: Bảo tàng Hà Nội
Đã từng nhiều lần tổ chức triển lãm tại Bảo tàng Hà Nội, GS.VS Họa sĩ Ngô Xuân Bính cho rằng Hà Nội đã và đang có nhiều hoạt động nhằm hỗ trợ các nghệ sĩ, họa sĩ, các nhà sáng tạo… Cụ thể ở đây là Bảo tàng Hà Nội nhiều năm qua đã là nơi nâng đỡ, tạo điều kiện cho các nhà sáng tạo được thể hiện mình. Ông cũng mong muốn Bảo tàng Hà Nội sẽ là nơi thu hút được đông đảo hơn nữa công chúng trong và ngoài nước đến tham quan, và chiêm ngưỡng không gian Bảo tàng, cũng như không gian các sự kiện, triển lãm. Bảo tàng Hà Nội phải là một địa điểm văn hóa quan trọng của Thủ đô bên cạnh những di sản nổi tiếng khác như Văn Mếu-Quốc Tử Giám, Hoàng thành Thăng Long… Có như vậy, sự phát triển văn hóa nghệ thuật mới đi vào thực chất, đòi hỏi sự đồng lòng chung tay của các cấp quản lý.
Các diễn giả, khách mời cũng đã tập trung phân tích, đánh giá về những thay đổi cơ bản về định hướng văn hóa Thủ đô khi Kế hoạch số 266/KH-UBND của UBND Thành phố Hà Nội về việc tổ chức các hoạt động Hà Nội tham gia Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO năm 2024-2025 được triển khai. Đồng thời, bàn luận về những yếu tố truyền thống trong không gian sáng tạo và nhận thức của người trẻ. Xuyên suốt buổi tọa đàm, khán giả hình dung được việc phải làm thế nào để thế hệ trẻ có thể kết nối với văn hóa truyền thống của Hà Nội thông qua các hoạt động sáng tạo; làm thế nào để các hoạt động trong không gian sáng tạo của bảo tàng thu hút đông đảo công chúng, góp phần duy trì và phát huy và lan tỏa giá trị văn hóa Thủ đô; và làm sao để giữ được nét truyền thống trong không gian sáng tạo mà không bị “hòa tan” bởi các yếu tố hiện đại trong bối cảnh Hà Nội ngày càng phát triển.
Nằm trong chuỗi kế hoạch hoạt động của Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội về việc hình thành mạng lưới các không gian sáng tạo và triển khai tổ chức hoạt động trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo, sáng ngày 10/11 sẽ diễn ra Triển lãm gốm nghệ thuật “Hiện Linh” của GS.Viện sĩ, họa sĩ Ngô Xuân Bính tại không gian sáng tạo ngoài sân vườn của Bảo tàng Hà Nội.
Triển lãm giới thiệu gần 200 tác phẩm gốm điêu khắc lần đầu được ra mắt của họa sĩ Ngô Xuân Bính với những cách thể hiện, công nghệ mới chưa xuất hiện tại bất kỳ một cuộc triển lãm nào tại Việt Nam. Đây được coi là một trong những sự kiện tiêu biểu nhất trong chuỗi các hoạt động tại không gian sáng tạo của Bảo tàng Hà Nội. Hoạt động lao động sáng tạo nghệ thuật, đặc biệt với các tác phẩm gốm điêu khắc lần này của họa sĩ Ngô Xuân Bính cũng chính mạch nguồn không ngừng nghỉ mà họa sĩ muốn gửi gắm trong suốt nhiều năm qua, nhằm mục đích góp phần quảng bá, giới thiệu văn hóa, lịch sử hình thành và phát triển lâu đời của gốm Việt; nâng cao ý thức bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, lịch sử của cha ông ngàn đời xưa; gắn kết, lan tỏa các giá trị truyền thống và hiện đại; tạo dựng không gian sáng tạo mới, đưa mỹ thuật đến gần với đời sống.
Triển lãm gốm “Hiện Linh” sẽ diễn ra từ ngày 10/11/2024 đến hết ngày 31/12/2025 tại Bảo tàng Hà Nội./.
PV TCMT
