Năm nay kỷ niệm 100 năm ngày sinh danh họa Bùi Xuân Phái (1/9/1920-1/9/2020). Ông được giới mỹ thuật đánh giá rất cao về bút pháp độc đáo không thể trộn lẫn ông với một họa sĩ nào trước, cùng thời hoặc sau ông. Tính ông hay nhất: 1 là phân minh, 2 là giản dị, 3 là thành thực. Với tài năng và đức tính như vậy ông đã được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt đầu tiên năm 1996 cùng Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn, Nguyễn Sáng, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Đỗ Cung, Nguyễn Phan Chánh và Diệp Minh Châu.
Năm nay cũng là năm thứ 13 thành lập Giải thưởng Bùi Xuân Phái, đã trao tặng cho 12 người có công đóng góp về Hà Nội. Trong đó có Nguyễn Vinh Phúc, Tô Hoài, Phan Huy Lê, Văn Vượng, Quang Phùng, Vũ Tuấn Sán, Giang Quân, Lê Vượng, Hữu Ngọc, Nguyễn Bá Đạm, Nguyễn Thừa Hỷ, cựu Đại sứ Pháp tại Việt Nam Jean Noel Poirier…
Mỗi năm như vậy nhà thơ Bằng Việt, Trưởng ban giám khảo, bỏ ra một số ngày đọc đi đọc lại hàng chồng hồ sơ để đem ra bình chọn.
Nhắc đến Hà Nội người ta lại nhớ đến nhà văn Thạch Lam viết về Hà Nội 36 phố phường, bản nhạc “Người Hà Nội” của Nguyễn Đình Thi thêm hào hoa, hùng tráng, hay xem tranh Bùi Xuân Phái nhớ đến những một con phố với những ngôi nhà cũ kỹ, cái nhô ra, cái thụt vào, những ô cửa nửa khép nửa mở, những hàng ngói mái nâu, những mảng tường rêu phong, đây cột đèn, chỗ kia máy nước. Có ngôi nhà thấp thoáng qua thân cây mùa đông không lá trở thành tình tứ lãng mạn làm sao. Cho nên ông đã thành biểu tượng trong tâm hồn Hà Nội.
… Có lần Phái rủ tôi đến chơi với Nguyễn Tiến Chung. Hai chúng tôi đạp xe qua con đường ven hồ Tây tới một con dốc lượn theo triền đê mới đến làng Quảng An.
Cách vài ba con ngõ là đến nhà ông Chung. Thấy chúng tôi đến ông mừng rỡ nói: Cơn gió nào lại đưa hai ông đến chơi thật may quá. Gia đình ông ở phía đằng sau, nơi làm việc là ngôi nhà gianh rộng chừng hai gian, tường quét vôi trắng xóa.
Dưới bóng cây roi trông ra mặt hồ trời nước mênh mông sóng vờn nhè nhẹ, quang cảnh thật hữu tình. Mỗi người ngồi một ghế trúc có lưng tựa. Ông Chung kể vừa qua Hội Mỹ thuật có tổ chức đi vẽ và triển lãm tranh ở ba nước Trung Quốc, Triều Tiên và Mông Cổ, chuyến đi rất lý thú. Ông vào nhà mở chiếc hòm gỗ đưa ra một số tranh màu nước mà ông đã vẽ trong chuyến đi ấy.
Ông Phái xem xong nói đùa: Quang cảnh đẹp thế mà ông không cõng được một cô nào về. Chúng tôi cùng cười. Khi ra về ông Chung biếu chúng tôi mỗi người một hộp chè sâm. Tạm biệt và hẹn khi nào rỗi sẽ đến chơi.
Qua đường về tới dốc đê Yên Phụ chúng tôi ghé vào nhà vợ chồng Trần Thịnh, Đôn Thư. Đôn Thư là con gái cụ Thẩm Hoàng Tín, từng là thị trưởng Thành phố Hà Nội. Thư gọi: Anh Thịnh ơi, ông Phái và ông Đạm đến chơi đấy! Thịnh đang nằm ngồi nhổm dậy: Mời hai ông anh vào đây. Ba gian nhà ngói cũng hơi ẩm ướt, trên tường có treo mấy bức tranh của Phái và của Sáng. Hai vợ chồng cũng có máu nghệ sĩ lắm.
Thịnh mang rượu ra mời chúng tôi cùng nhấm nháp với vài viên lạc. Thịnh cố ép nhưng tửu lượng của tôi và Phái rất kém, chỉ uống một hai chén là say.
Thịnh gọi vợ xem cắt biếu mỗi ông anh một nải chuối xanh gọi là cây nhà lá vườn.
Khi ra về hai vợ chồng còn dặn đi dặn lại xe pháo bây giờ nó phóng bạt mạng lắm, hai ông đi đường nhớ cẩn thận nhé!
Năm 2007, khi viết cuốn “Từ điển họa sĩ Việt Nam”, tôi có mở một từ mục viết về họa sĩ Trần Hữu Chất. Đó cũng là một trong 171 từ mục tôi viết về 171 họa sĩ Việt Nam. Cuốn sách đã...
Khi tôi ra đời, ba tôi đã năm mươi tuổi. Ông vui mừng biết bao, sau bao năm ông mới có đứa con gái đầu lòng của chính mình. Ông coi tôi là viên ngọc quí và đặt tên con là Ngọc Huyền (Lấy cảm...
Đây là câu chuyện không có gì mới, đã diễn ra ở khắp nơi từ khi có thị trường nghệ thuật. Mà thị trường nghệ thuật (hay đồ cổ nói chung) thực chất cũng có ở Việt Nam đến hai ngàn năm...
Cách đây độ mươi năm, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã có phòng giám định các tác phẩm nghệ thuật. Khai trương được hơn năm thì đóng cửa vì không có “đầu vào”. Tức là không có khách...
Người chơi tranh, sưu tập tranh ở nước ta xưa nay thường có một trình tự sưu tập, cho dù chỉ là một trình tự mang tính tương đối, nhưng ít khi bị đảo ngược-như sau: Đầu tiên: Tranh hoa, tranh...
Qua bút pháp hiện thực lãng mạn có yếu tố siêu thực và tượng trưng, nghệ thuật của Lê Huy Tiếp đưa người xem ngắm nhìn sự cô đơn và sinh-tử luân hồi trên cõi đời trong mối quan hệ con...
Tác phẩm nghệ thuật lớn nhất của Chagall đã được gõ búa tại Bonhams. Các nghệ sĩ luôn bị cuốn hút bởi thế giới Ballet và Opera. Picasso, Hockney và Chagall, kể cả một số người đều đã...
TTH – Nhân sự kiện kỷ niệm 30 năm Quần thể di tích Cố đô Huế và 20 năm Nhã nhạc cung đình Huế được UNESCO vinh danh là di sản văn hóa thế giới, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối...
TRIỂN LÃM “DẤU ẤN 2021” CỦA CÂU LẠC BỘ HỌA SĨ CAO TUỔI Từ ngày 13/10/2021 đến ngày 22/10/2021 tại Nhà Triển lãm Mỹ thuật 16 Ngô Quyền, Hà Nội, diễn ra triển lãm “Dấu ấn 2021”...
Diễn ra đều đặn hằng tháng, một phiên chợ nghệ thuật độc đáo tại Quảng An (Hà Nội) không chỉ là điểm đến của những người yêu mến nghệ thuật thị giác mà còn trở thành cầu nối...